Shqipëria e përshkuar nga protagonisti i filmit "Koha e kometës" paraqet një multikulturalizëm tolerant që i gjen në luftë alternativat e veta të krisura
Nga Ronnie Scheib, "Variety"
Ushtarë të painformuar përfshihen në konflikt dhe tronditje kulturore në filmin "Time of the Comet, " të regjisorit shqiptar Fatmir Koçi ("Tirana viti zero"), që i bashkon absurditetin e luftës me absurditetin e plotë që në një kohë ka qenë Shqipëria. I vendosur pak para Luftës së Parë Botërore, filmi rrëfen për aventurat pikareske të një heroi të ri që i bind pesë bashkëfshatarë për ta ndjekur atë në betejë. Gjatë rrugës, ata ndeshen me udhëheqësin homoseksual të banditëve, me një mbret të sjellshëm prusian, me një murgeshë të kryqëzuar dhe një mysliman që vetëflijohet, derisa fati i kombit varet nga një lafshë penisi. Romantik, tragjik dhe thellësisht shumë zbavitës, "Time of the Comet" mund të gjallërojë vendtakimet artistike. Pasi mëson se Shqipëria nuk është më nën sundimin otoman, Shestani (Blerim Destani), i armatosur me një hartë të vjetruar (kufijtë kombëtar ndërrohen për çdo javë), fillon një aventurë me njerëzit e vet për të mbrojtur mbretin e sapoemëruar të Shqipërisë. Banda e fundërrinave kapërcen kufij të brendshëm të panumërt, secili i deklaruar si protektorat i një fuqie të huaj. Në një prej shakave më të dalluara të filmit, grupi arrin pranë shtyllave drejtuese të ngjeshura që mbajnë shigjeta në drejtim të gjysmës së kombeve të Europës. Grupi i improvizuar më në fund arrin te Mbreti Wied (Thomas Heinze), i cili ka problemet e veta të veçanta etnike. I ballafaquar me një zgjedhje ndërmjet fronit të tij dhe lashkës së penisit (popullata shumicë myslimane e Shqipërisë kërkon nga ai që të bëhet synet), Wied abdikon. Ndërkohë, vetë Shestani ka vëmendje tërheqëse - disa e mirëpresin, e disa jo. Gjatë rrugëtimeve të tij, ai takohet befas me Agnesën (Masiela Lusha), një femër e re e këndshme e detyruar nga babai i saj për t'u bërë murgeshë në mënyrë që t'u ikë ushtarëve shkatërrimtarë. Magjepsja gjithashtu e preokupon kryekomandantin e frikshëm, që kërkon kthimin e Sulltanit, Kus Bababj (Çun Lajçi), i cili, në vend që ta sulmojë Shestanin, i qepet pas, i çmendur nga epshi për heroin tonë të bukur. Shqipëria e përshkuar nga Shestani paraqet një multikulturalizëm tolerant që i gjen në luftë alternativat e veta të krisura. Përplasja e Shestanit me një tufë maqedonësh rezulton me një shoë muzikor në të cilin meloditë folklorike të të dy anëve lëshohen para e mbrapa me aranzhime dhe instrumente të ndryshme. Protagonistët e Koçit i kanë të dyja, heroizmin dhe mungesën e informacionit, ndërsa saga e tyre përmban romantikën dhe absurdin.
Versioni anglisht:
Time of the Comet
Koha e kometes (Germany) A LARA Enterprises. com production, in co-production with Kkoci Prods, with the support of the Albanian Film Center, Cine Sud Promotion. Produced by Alain Midzic, Blerim Destani. Executive producer, Alain Midzic. Directed, written by Fatmir Koci, from the novel "L'annee noire" by Ismail Kadare. With: Blerim Destani, Masiela Lusha, Thomas Heinze, Cun Lajci, Vlado Jovanovski, Xhevdet Ferri, Ralf Moeller. (Albanian, German dialogue) By Ronnie Scheib
Clueless soldiers engage in conflict and culture shock in "Time of the Comet, " a costumer by Albanian helmer Fatmir Koci ("Tirana Year Zero"), that marries the absurdity of war to the utter absurdity that was once Albania. Set shortly before WWI, the pic recounts the picaresque adventures of a comely young hero who convinces five villagers to follow him into battle. En route, they encounter a gay bandit leader, a polite Prussian king, a crucified nun and a self-immolating Muslim, as the fate of the nation hangs by a foreskin. Romantic, tragic and profoundly hilarious, "Comet" could brighten arthouse venues.
Upon learning that Albania is no longer under Ottoman rule, Shestan (Blerim Destani), armed with an outdated map (national boundaries change weekly), ventures forth with his men to seek out and defend the newly named German king of Albania. The ragtag band crosses countless internal divisions, each claimed as a protectorate of some foreign power. In one of the pic's best sight gags, the group comes across a crowded signpost bearing arrows pointing to half the nations of Europe.
The makeshift troop finally reaches King Weid (Thomas Heinze), who has ethnic problems of his own. Faced with a choice between his throne and his foreskin (Albania's considerable Muslim population demands he be circumcised), Weid abdicates.
Meanwhile, Shestan himself has attracted attention -- some of it welcome, some not. In the course of his travels, he keeps encountering Agnes (Masiela Lusha), a lovely young woman forced by her father into a nunnery to avoid ravaging soldiers. Ravishment also preoccupies the fearsome, sultan-backing warlord Kus Babaj (Cun Lajci), who, instead of attacking Shestan, pursues him, mad with lust for our handsome hero.
The Albania traversed by Shestan displays a tolerant multiculturalism that finds its own crackpot alternatives to war. Shestan's run-in with a bunch of Macedonians results in a musical showdown in which the folk melodies native to both sides shoot back and forth with different arrangements and instrumentations.
In contrast to Godard's brutish "Les Carabiniers, " Koci's protagonists manage both heroism and cluelessness, their saga both romantic and absurd. Koci's gorgeous widescreen tapestry -- complete with men in swashbuckling folk regalia or brass-buttoned European uniforms, set against majestic mountainside backdrops -- grants full historical sweep to the idiotic events. After all, World War I is just around the corner. Camera (color, widescreen), Donal Gilligan; editors, Steffen Wimmers, Charles Ladmiral; production designer, Igor Toshevski; art director, Sasho Blazevski; costume designer, Zaklina Krstevska; sound (Dolby Digital), Bratislav Zafirovski. Reviewed at Montreal World Film Festival (Focus on World Cinema), Sept. 3, 2009. Running time: 107 MIN.