Tiranë, 24 Tetor NOA - "Nuk do ta mendoja kurrën e kurrës që Fatos Nano si themelues i PS, si drejtues i PS për 15 vite rresht, tre ditë para zgjedhjeve të shprehte verdiktin e tij ndaj forcës së tij politike dhe një muaj pas zgjedhjeve të deklaronte votën e tij kundër PS".
Kështu ka deklaruar Gramoz Ruçi, në një intervistë dhënë për Alfred Pezën në Ora News.
"Këtë nuk do ta dëshiroja kurrë, nuk do të dëshiroja ta dëgjoja. Sigurisht është e hidhur, por ky është realiteti. Atëherë ky realitet nuk ka as më shumë dhe as më pak se ai qëllim dhe ajo alternativë që përfaqësonte kundërshtarët tanë politikë. Nuk doja ta shikoja Fatos Nanos kundërshtar të forcës sime politike. Ky është realiteti dhe sado i hidhur duhet pranuar", - thotë Ruçi në intervistë.
Ai thotë po ashtu se sipas Kodit Elektoral, Partia Socialiste ka humbur dhe është në opozitë, është në opozitë. Në planin moral dhe politik po të krahasojmë PD dhe PS, PS është e fituar.
"Nëse në 2005 Edi Rama donte drejtimin e PS, në 2009 socialistët duan në drejtim Edi Ramën", - deklaroi Ruçi.
Ai vuri në dukje se zoti Rama ka dashur të largohet pas 28 qershorit, por nuk e kanë lënë strukturat e partisë.
Ruçi ka folur dhe për kryeministrin, kur tha se "Sali Berisha të mos mendojë se opozita do të lodhet, se opozita nuk ka hapa të tjerë, çdo zgjatje e kësaj është jo në dobi të vendit dhe të Sali Berishës si qeveri".
Më poshtë gjendet intervista e plotë e kryetarit të Asamblesë Kombëtare të Partisë Socialiste, Gramoz Ruçi, në emisionin "Ora e Debatit" të gazetarit Alfred Peza në "Ora News"
Zoti Ruçi, në çfarë gjendje politike ndodhet vendi? A ka krizë në të gjithë vendin, a ka krizë në zhvillimet politike në mbarë vendin, apo kriza ndodh brenda të majtës, apo më ngushtë brenda PS-së?
Si fillim unë do ta shikoja në dy plane. Një demokraci e munguar, përderisa dalim nga një palë zgjedhje goxha të kontestuara, me institucione me legjitimitet të cunguara, me një dialog politik të munguar, me legjitimitet të qeverisjes përsëri të cunguar. Ku çdo ditë e më shumë po evidentohet mungesa e lirisë së votës, mungesa e lirisë së fjalës, mungesa e lirës së punës, mungesa e lirisë së punës, mungesa e lirisë së pronës, mungesa e luftës kundër korrupsionit, kapja e pushtetit nga krimi, mungesa e veprimit në mënyrë të pavarur dhe efektive të institucioneve kushtetuese. Ky është shikimi im në njërin plan, deri sot. Plani tjetër është ai i perspektivës. Pavarësisht nga këto që thashë, Shqipëria është përpara sfidave të mëdha. Ky parlament pavarësisht nga legjitimiteti i cunguar ka një mision jo të vogël, por shumë të madh, madje do ta quaja historik. Historik për arsye se Shqipëria ndodhet përpara këtyre sfidave në raport me partnerët tanë ndërkombëtarë, për të plotësuar disa parametra të munguara deri tashmë në Shqipëri, për integrimin e vendit tonë në Bashkimin Evropian.
Që janë?
Janë disa. Ato janë bërë prezente edhe në progres-raportin e porsa dalë. Në radhë të parë është stabiliteti politik, në radhë të dytë është funksionimi i institucioneve kushtetuese të këtij vendi, pastaj plotësimi i atyre standardeve që partnerët tanë ndërkombëtarë i kanë vënë si kushte vendit tonë. Më e keqja e kësaj pune është që në vend të që të ketë hapa konkret për zgjidhje, nuk shikohet ndonjë dritë jeshile në fund të tunelit. Këtu s'është fjala për ndonjë tunel në Kalimash që u bllokua pasi u përurua me aq pompozitet, është fjala për një tunel ku Shqipëria dhe shqiptarët mezi po presin që të integrohen apo çlirohen nga mungesa e lirisë së lëvizjes. Pra, në këto dy plane që unë shikoj sipas gjykimit tim dhe forcës sime politike, unë do të thosha që situata është kritike.
Tek e majta shqiptare dhe tek Partia Socialiste si është kjo situatë?
PS është duke zhvilluar përgjegjësitë e saja. Përgjegjësitë e saja si opozitë, duke bërë njëherësh edhe zhvillimet brenda vetes, ashtu sikurse është duke luftuar për të plotësuar misionin tonë, si një forcë opozitare, madje do të thosha si e vetmja forcë opozitare. Parë në këtë këndvështrim, nëse unë shkova në dy klane me nota jo optimiste, mazhorancën aktuale dhe institucionet aktuale të vendit, do të ishte e pafalshme sikur vendit t'i mungojë opozita në zhvillimet e saj të brendshme. Por, në radhë të parë, me përmbushjen e rolit dhe të përgjegjësive që ka një opozitë, që këto institucione pavarësisht nga legjitimiteti i tyre, pavarësisht nga mangësitë e tyre, të mos bëhet bashkëpërgjegjës dhe bashkëfajtore me të, por përkundrazi, së bashku me opinionin publik dhe atë qytetar, t'i vërë në mengene siç thotë populli shqiptar, për t'i përmirësuar dhe për t'i korrigjuar sa më shpejt.
Asambleja Kombëtare vendosi pak ditë më parë bojkotin e zgjedhjeve të pjesshme vendore të 15 nëntorit, do të thotë një thellim i bojkotit. Ku po shkon në këtë mënyrë PS?
Së pari, do të thosha që pavarësisht se ju në pyetjen tuaj dhe opinioni publik në tërësi e quan bojkot, ne e kemi quajtur kushtëzim të pjesëmarrjes sonë në jetën parlamentare. Pra kemi përcaktuar disa kërkesa, kemi përcaktuar shtatë apo tetë kushte. Mospjesëmarrja jonë është rrjedhojë e së parës. Ne mendojmë se lufta për votën e lirë është një betejë që patjetër Shqipëria dhe shqiptarët e meritojnë dhe duhet ta fitojnë. Pra, nuk ka asnjë lloj rëndësie dhe nuk do të ishim aspak serioze nëse forca jonë politike, pasi ka ngritur një çështje thelbësore, pas 20 vitesh demokraci, ky vend dhe ky popull ka dëgjuar komentet e ndërkombëtare, herë më mirë se e kaluara, herë një hap përpara, herë një hap pas, por asnjëherë zgjedhje të lira dhe demokratike. Pra nuk kanë asnjë rëndësi dhe asnjë vlerë se kush do të fitojë për një vit që i ka ngelur qeverisjes së pushtetit vendor, nëse Shqipëria nuk vendos një herë e mirë që ky vend dhe ky popull do të shikojë për herë të parë zgjedhje vërtetë të lira, zgjedhje vërtetë demokratike dhe në pushtet apo në qeverisje që jep ai për të cilin vendos sovrani, populli.
Ju keni 18 vjet në politikën shqiptare. Ne e dimë që në zgjedhjet e vitit 1997 opozita i ka kundërshtuar zgjedhjet. Kemi 12 vjet deri në 2005 që dëgjonim vazhdimisht nga opozita e kaluar betejën për votën e lirë. Kishim PS-në nga ana tjetër, që keni dënuar vazhdimisht bojkotin e opozitës në atë kohë. Pra keni qenë ju dënuesit nga më të fortë që keni dënuar bojkotin në total. A ka kuptim sidomos në gojën tuaj të flitet për bojkot në 2009?
Është e vërtetë ajo që thoni ju, që unë vajta 18 vjet në jetën politike shqiptare dhe i kam ndjekur me shumë vëmendje të gjitha zgjedhjet. Do të thosha, në 18 vjet demokraci dy palë zgjedhje kanë qenë të pakontestuara, në atë kuptim që thoni ju, zgjedhjet e 31 mars 1991 dhe zgjedhjet e 22 marsit të 1992. Në çdo kohë ka pasur kontestime, ka pasur vërejtje, nuk ka pasur mosplotësim standardesh, por dy palë zgjedhje veçohen në tërë morinë e këtyre zgjedhjeve.
Ato i ka pasur Partia e Punës...
Për fat të keq, është koha që ato zgjedhje i ka bërë Partia Punës. Kjo është një arsye më shumë që ne që e quajmë politikanë vetes të kohës së demokracisë, duhet të skuqemi. Unë do të thosha që atëherë politika dhe politikanë s'kishin mësuar këto hile që po ushtrojnë politikanët e ashtuquajtur të demokracisë. Unë do të thosha që dy palë zgjedhje veçohen, zgjedhjet e majit të 1996 dhe zgjedhjet e 2009. Këto dy palë zgjedhje s'kanë asgjë të krahasueshme për dy arsye. E para se 2009 nuk është 1997 as 2001 dhe së dyti, unë përsëri do të them se në asnjë rast dhe asnjë moment, pushteti i atëhershëm, i 2001 apo 2005. Ne kemi pasur kontestime, ne ishim në pushtet, organizues të zgjedhjeve dhe kishim ne kontestime për zgjedhjet megjithëse ishim në pushtet. Pra ne kemi dhënë prova të mjaftueshme dhe përballje me opinion publik që në asnjë rast dhe në asnjë moment, përjashto zgjedhjet e 1997, nuk është anatemuar Partia Socialiste dhe nuk ka asnjë provë që Partia Socialiste ka vënë dorë mbi kutitë e votimit, që ka vënë dorë mbi rezultatin e zgjedhjeve. Ka pasur një akuzë të hershme të PS-së, bëhet fjala për të ashtuquajturin mikrodushk, në të cilin u shfrytëzua një gjë që ligji e lejonte, nuk e ndalonte dhe atë mundësi e krijoi Partia Demokratike duke mos zhvilluar zgjedhje në raundin e parë, që në fund të fundit ne pranuam. Pranuam atë konkluzion që arritën partnerët tanë ndërkombëtarë, OSBE-ODHIR, që mazhoranca aktuale ka legjitimitetin e qeverisjes, por nuk ka legjitimitetin për të zgjedhur Presidentin. Ne pikërisht këtë konkluzion që partnerët tanë ndërkombëtarë iu referuan Shqipërisë, qenë për herë të parë që ajo mazhorancë megjithëse i kishte numrat dejure nuk ushtroi mandatin kuvendor për të zgjedhur President atë që mendonte ajo, por zgjodhi një President të propozuar nga e djathta. Pra unë me të gjithë këto që thashë, jo vetëm nënvizoj që nuk ngjasojnë zgjedhjet e 1996 me 2009, me zgjedhjet e zhvilluara në kohën që Partia Socialiste ka qenë në pushtet, por njëherësh jemi në kushte të tjera. Së pari, njëherë varet se nga cili këndvështrim i shikojmë. Sigurisht në vitin 2009 do të jenë zgjedhje më të mira se në 2007, edhe se në 2005, për një tog arsyesh, për arsye se edhe ky vend ecën. Por kur vjen puna që cila është ajo shpejtësi e ecjes që ndërkombëtarët kërkojnë për Shqipërinë dhe cilësinë e ecjes, sot e kësaj dite që zoti Berisha del në konferencë shtyp dhe i quan të shkëlqyera, sot e kësaj dite si ambasadori i OSBE dhe ambasadori i Bashkimit Evropian, edhe raportet që ata kanë nxjerrë nuk flasin për një gjë të tillë, por flasin që këtij vendi sot i kërkohen parametra, i kërkohen standarde të një vendi anëtar i bashkimit të NATO-s, të një vendi që mendon të jetë në paradhomën e BE-së. Pra kërkohet një standard. Aq më tepër që jo vetëm standardet nuk i ka plotësuar, por sipas pikëpamjes tonë, jo vetëm që s'ka bërë hapa para, por ka bërë hapa prapa.
Është bojkoti zgjidhje?
Absolutisht nuk është bojkoti zgjidhje. Por ama a është e drejtë që në 2009 të kërkohet thjesht transparencë për zgjedhjet? Që në 2009 thjesht të kërkohet që TVSH të jetë vërtetë publik? A është e vërtetë që në 2009 mësuesi i matematikës, biologjisë, apo kimisë, të pushohet nga puna se ka marrë në një miting, jashtë orarit të punës, apo kanë qenë komisionerë? A është normale që sot në 2009 të dalë i burgosuri nga burgu dhe të përdoret për fushatë elektorale? A është normale që sot në 2009 të përdoren paratë e taksapaguesve shqiptarë për të spekuluar me votën e elektoratit shqiptar nga ky fukarallëk, veçanërisht në zonat rurale. A është normale? Atëherë le të dalë një analist si ju dhe të më thotë që kërkesat e opozitës nuk janë demokratike, nuk janë legjitime, nuk janë normale. Shumë veta thonë që nuk janë provuar, kjo kërkon të provohet.
Si do të vazhdojmë të ecim, duke mos pranuar asnjëherë rezultatin?! E para dhe e dyta. Ju po pretendoni për të hapur kutitë e votimit për t'i numëruar me bindjen që diku mungon një mandat dhe diku një tjetër. Sido që të vejë matematike ju jeni të humbur. A keni ndërmend të thoni që po ne humbëm, por Berisha vodhi. A keni ndërmend ta bëni këtë gjë, që të pranoni humbjen si a-ja e demokracisë?
Pyetja juaj ka shumë nënpyetje. Në radhë të parë nënvizuat atë që pas një muaji më së fundi në Shqipëri përfundoi procesi. Por u ndoqën zgjedhjet e fqinjit jugor, në orën 10:00 humbësi doli dhe uroi fituesin, të nesërmen fituesi shkoi në zyrën e humbësit, të pasnesërmen bëri betimin tek Presidenti dhe ditën e mërkurë shpalli qeverinë. Sot atje ka një stabilitet tjetër dhe një shpresë tjetër. Ashtu sikurse Maqedonia nuk ka zgjidhur ende çështjen e emrit në raport me fqinjin tjetër dhe nuk vë në diskutim çështjen e besueshmërisë dhe verdiktit që jep elektorati maqedonas. Kjo pyetje dhe mënyra se si ma shtroni pyetjen ju, është një argument më shumë në pretendimet dhe kërkesat që ka opozita. Do të ishte krejt ndryshe nëse ne do të haheshim dhe do të kërkonim që na është vjedhur një mandat, dhe kërkojmë atë mandat. Madje atë mandat apo 2 mandate, 3 mandate t'i hiqen PD dhe t'i marrë PS. Absolutisht jo. Ne nuk kërkojmë që të ndryshojmë asnjë vendim që institucionet e këtij vendi, të këtij shteti, qoftë Kolegjit Zgjedhor, qoftë KQZ, si verdikt ka dhënë për këto rezultate pavarësisht nga kontestimet që kemi ne. Ne kërkojmë që të vendosim një standard dhe janë dy gjëra krejt të ndryshme. Ne kërkojmë që ky vend që ka 18 vjet që zhvillon zgjedhje, pavarësisht se kush ka qenë në pushtet, e majta apo e djathta, atëherë po e marr për bazë se si e majta dhe e djathta nuk kanë arritur të plotësojnë standardet e këtij vendi. 20 vjet është jeta aktive e një brezi. Brezi që po vjen pas çfarë do t'i lëmë? Nuk do t'i lëmë as standardet për të zhvilluar zgjedhjet? As të drejtën për të zgjedhur atë që do t'i qeverisë? Beteja për të treguar në dritë të diellit se cila është e vërteta, sado e hidhur të jetë ajo, për kurdo e hidhur të jetë ajo, do të jetë e ëmbël për Shqipërinë dhe shqiptarët, që ky proces, njëherë e mirë, pavarësisht se kush e ka përgjegjësinë, të marrë një herë e mirë fund. Pyetja dhe shqetësimi i shqiptarëve që mirë që do të votojmë, po do i ruaj. Ankthi i zgjedhjeve duhet të përfundojë njëherë e mirë.
A ka humbur apo jo PS zgjedhjet?
Humbjen në planin e verdiktit që ka dhënë elektorati shqiptar duhet vlerësuar në dy pamje. Sipas Kodit Elektoral, Partia Socialiste ka humbur dhe është në opozitë, është në opozitë. Në planin moral dhe politik po të krahasojmë PD dhe PS, PS është e fituar. Është e fituar sepse me gjithë këto kontestime që ne kemi. Ore zotëri le të hapen këto kuti dhe të mos vërtetohet asnjë pretendim që ne kemi. Atëherë ne do të dalim dhe do të themi, popull shqiptar, kundërshtari im politik më fal, unë kam gabuarr, zgjedhjet kanë qenë tërësisht të lira dhe ju s'keni vënë fare dorë në kutitë e votimi.
Sikur të ishte kështu...
Do të ishte shumë mirë, do të ishte jashtëzakonisht mirë. Por, duhet të marrë fund njëherë e mirë ankthi i zgjedhjeve. Duhet të marrë fund njëherë e mirë fund teoria staliniste që s'ka rëndësi se kush voton dhe se si voton, ka rëndësi se kush numëron dhe kush administron.
A do të ishte më mirë që të pranonit humbjen më përpara sipas Kodit Elektoral dhe më pas të vinit në mënyrën se si është administruar procesi dhe transparenca e këtij procesi...?
Humbjet në planin institucional, PS dhe kryetari i saj e ka pranuar përderisa e quan veten në rolin e opozitës dhe opozitarit. Në planin e standardeve dhe të vënies dorë në procesin zgjedhor, PS nuk kërkon fitoren e tavolinës, por kërkon të vendoset një standard me qëllim që në zgjedhjet pasardhëse, këto fenomene të përcaktuara në këto zgjedhje, të mos përsëriten më. Teoria, apo lançimi i Shqipërisë për mosplotësim standardesh apo që ky popull nuk e meriton demokracinë, nuk ka faj elektorati dhe populli shqiptar, fajin e ka klasa politike, me veprimet dhe mosveprimet e saja, që shtrembëron verdiktin që jep elektorati shqiptar. Parë në këtë këndvështrim, ne kemi bindje që rezultati është i deformuar, megjithëse PS ka 11 mijë vota më shumë se PD. Nëse do të fusim edhe koalicionin, unë po u them që të marrësh një mandat duhen 10 mijë vota, ja 25 mijë vota, ne pretendojmë se minimumi PS i janë deformuar 3 mandate. Atëherë 3 mandate, 30 mijë vota edhe 10, 40 mijë vota, bie koalicioni, se do t'i ulen asaj. Madje do të thosha 60-70 mijë se i ulen asaj. Pra s'është e vërtetë që është 10 mijë vota me këto rezultate të certifikuara nga institucionet Kushtetuese të këtij vendi dhe njëkohësisht janë minimumi tre mandate të deformuara, që janë baras me 30 miijë vota.
Kjo nuk ua jep fitoren...
Absolutisht nuk dua fitoren. Atëherë pse qenka koalicioni i PD fitues se ka tre mandate më shumë. Ai s'është fitues, jam unë, se atij i ulen deputetët. Ka ndryshuar sistemi zgjedhor dhe me këtë ndryshim sistemi zgjedhor sipas formulës përkatëse nuk duhet të presim që të ketë fitore me 80-90 mandate. Vetë sistemi përcakton një mazhorancë me mandate të kufizuara dhe një minorancë që varion nga 55-65.
Ky ishte ndryshimi i madh që premtoi Edi Rama në fushatën elektorale?
Sigurisht që edhe ky bënte pjesë në këtë ndryshim. Pra, dy ishin ndryshimet, po të shikojmë ndryshimet që u bënë në Kodin Elektoral, ishte ndryshimi i sistemit dhe gjithë ky debat që ju më pyesni dhe që kalon si pa u vënë re edhe nga investigimi juaj, është një element tjetër, që për herë të parë, në Kod është vendosur një fjali, nëse dy komisionerë kërkojnë rinumërimin të kutive, absolutisht ato numërohen. Risia, e veçanta e këtij Kodi të ri është pikërisht ky element, pikërisht ky element nuk u zbatua. Sot e kësaj dite, me moszbatimin e këtij elementi që flasim, këtij shteti i mungoi zbatimi i ligjeve, kjo është shumë esenciale. Ku është e shkruar e zeza në të bardha, nëse dy anëtarë të KQZ-së, kërkojnë që të hapen kutitë e votimit dhe numërohet, nuk hidhet në votë, numërohet, për të ardhur keq është qe në kërkojmë drejtësi, që nga unë. Kur një trup gjykues e ka të shkruar të zezë mbi të bardhë dhe ankesa ishte që KQZ nuk ka zbatuar ligjin dhe ligji thotë nëse dy anëtarë të KQZ kërkojnë ta rinumërojnë, duhen rinumëruar. I vetmi vendim që mund të jepte një gjykatë ishte kjo. KQZ-ja kur zbatoi nenin X, paragrafin Y, ky ishte i vetmi vendim. Këtë vendim kjo gjykatë nuk e zbatoi. Të mos harrojmë që, se zbatoi kur këtë e kërkonte forca më e madhe politike, vajhalli ta kërkojnë si qytetarë, si analistë apo gazetarë. Mendoni për një çast që asaj gjykate, vetëm që të jepte drejtësi, para se të merrte në analizë ankesat e opozitës, i dhanë pesë ambasadorë dhe nuk i dhanë për të ndërhyrë në vendimin e gjykatës, i dhanë për mbështetjen ndërkombëtare të jepnin drejtësi. Të mos harroni një gjë tjetër, sot e kësaj dite, ambasadori i OSBE-së, në mes të Këshillit të Përgjithshëm të OSBE-së thotë fjalinë: gjykata dha vendim të nxituar. Çfarë duhet të thotë? Dha vendim të padrejtë? Megjithatë nuk kemi punë fare me vendim e Gjykatës, të dalim tek teza e zotit Berisha, që thotë se është shprehur gjykata.
Pikërisht, se ky është diskutimi...
Kush po betohet për një vendim gjykate? Më thoni një qytetar shqiptar i cili ka marrë vendimin e gjykatës për t'u kthyer në punë dhe është kthyer në punë nga ky kryeministër, meqë ka shumë respekt për vendimet e gjykatës. Më thoni një. E dyta, ka vetëm nga ata që janë të lidhur me pushtetin, si për pronat dhe si për punët. Ne nuk kërkojmë të revizionojmë vendimin e gjykatës, nuk kërkojmë të hedhim poshtë atë vendim, nuk kërkojmë të marrim asnjë mandat. Ne kërkojmë të bëjmë një transparencë. Flitet që jemi antikushtetues. Që nga neni i parë deri tek neni i fundit, Kushtetuta kërkon funksionimin e shtetit të së drejtës, të lirisë, të demokracisë, të transparencës, të së vërtetës. Kaq kërkohet.
Ju personalisht keni përgjegjësi pse ka humbur PS? Nëse po sa është kjo përgjegjësi?
Sigurisht që unë kuptoj tendencën tuaj për të artikuluar dhe për të evidentuar togfjalëshin që PS ka humbur. Nëse do të ishte e vërtetë kjo, përgjigje e kësaj vërtetë do të pritet vetëm kur të bëhet kjo transparencë dhe atëherë që kërkoni nga unë dhe për herë të parë nga Partia Socialiste. Ajo që artikulova unë ishte fjala që sot PS është në opozitë, derisa është në opozitë, s'është fituese, që sot PS ka më 10 mijë vota më shumë se PD, që PS pretendon për 30 mijë vota të tjera të vjedhura minimumi nga mazhoranca aktuale, dhe që sot PS kërkon që këto pretendime që ajo ka, këto kërkesa që ka, të hapen para publikut shqiptar, para analistëve shqiptarë dhe të verifikohen, ka të drejtë apo s'ka të drejtë. Vetëm atëherë merr përgjigje pyetja, ka humbur apo ka fituar, në planin moral dhe politik, se në planin institucional Sali Berisha është në pushtet, ne jemi në opozitë. Ne kërkojmë të vendosim një standard, ne nuk kërkojmë t'i marrim pushtetin Sali Berishës. E dyta, edhe kur të bëhet kjo transparencë, unë dhe kolegët e mi kemi parë dhe do të vazhdojmë të shikojmë me sy kritik çfarë eci tek PS. Kjo është punë dhe përgjegjësi e familjes sime politike dhe PS ka filluar këtë proces, ka filluar dhe do të fillojë brenda këtij muaji, sipas vendimit të fundit të AK, në çdo qelizë, pranë çdo qendre votime ne kemi strukturën. Do ta fillojmë analizën nga çdo anëtar i partisë, para çdo qendre votimi. Në fund do të arrijmë në konkluzionet përkatëse. Pra, kjo përgjegjësi që ju shtroni, munguar që nga kryetari i partisë. Shpesh, në momentet e para të përfundimit të zgjedhjeve, ju keni ngritur një debat, qoftë edhe në këtë studio, që do të japë dorëheqje Edi Rama, që s'do japë dorëheqje Edi Rama, që do të kandidojë Edi Rama, që s'do të kandidojë Edi Rama. Pikërisht, edhe Edi Rama, në zbatim të atyre rregullave të brendshme që ka PS dhe atij morali politik që ka PS, ndërpreu mandatin e tij fjalë për fjalë, siç e kërkon statuti i PS dhe u votua tek PS. PS dhe anëtarësia e saj, në mënyrën më demokratike i dha një verdikt.
Si e ndërpreu mandatin zoti Rama, ai tha që unë s'largohem? Edhe deklaroi që e ka shkruar vetë në statut, tha që meqë zgjedhjet janë vjedhur, unë nuk largohem.
Edi Rama, ishte kryetar, më andej ndërpreu mandatin e tij dhe kandidoi sëbashku me një kandidat tjetër, dhe konkurroi një alternativë të tijën, nga pika zero, sikur të mos kishte qenë kryetar.
Statusi i PS në asnjë vend nuk thotë kryetar në detyrë. Por me sa dimë ne, sipas statutit tuaj duhet të ishte ju në këtë fazë transitore, si kryetar i Asamblesë Kombëtar, kryetar i partisë, në përgatitje të Kongresit, në kushte të barabarta me konkurrentët. Kjo nuk ndodhi...
Statuti i PS thotë fjalë për fjalë që mandati ndërpritet, mandati i tij u ndërpre dhe u fillua një garë elektorale, brenda PS dhe kjo është fare normale. Nuk ka vend bosh për kryetarin, se larg e tutje është shëndoshë e mirë me shëndet dhe është normale që një kryetar të mos ta lërë detyrën e kryetarit derisa të vinte. Ai mund të mos konkurronte fare. Për një çast marrim rastin momentin që Rama s'do të kandidonte. Çfarë do të ndodhte? Do të largohej Edi Rama pa ardhur kryetari në detyrë...
Mund ta drejtoni ju zoti Ruçi...
S'është normale. Nuk përcaktohet në statutin e partisë që kryetari i partisë zëvendësohet nga kryetari i Asamblesë Kombëtare.
Është e vërtetë që direkt pas zgjedhjeve zoti Rama dëshironte të largohej nga kreu i PS-së dhe jeni ju që e keni bindur atë që të qëndrojë nga kreu i PS?
Unë jam kundër këtyre zërave dhe kundër këtyre deklarimeve. Vizioni im për një kryetar partie është krejt ndryshe, jo kushdo mund të dalë kryetar partie. Të gjithë mund të dëshirojnë, mund të aspirojnë, por jo kushdo mund të bëhet kryetar partie. Pse? Partia është frymë. Pra, që të dalësh kryetar partie duhet të ndjejë anëtarësia dhe ti duhet të ndjesh anëtarësinë. Le të marrim Edi Ramën. Ajo që unë kam parë meqë, më falni për mungesën e modestisë, për arsye të kohëzgjatjes pa u shkëputur nga drejtimi i PS, kam ndjerë një gjë, në 2005 e kërkonte Edi Rama PS-në, nuk e kërkonte anëtarësia Edi Rama, e kërkonte Edi Rama për tu bërë kryetar i PS. Në atë kohë ka pasur një problem, që Edi Rama megjithëse ishte kandidat i PS-së në gati dy mandate, por kishte ardhur jashtë gjirit të PS-së, të asaj pjesës tradicionale të të qenit socialist. Ai kishte një problem, që s'ishte kaq e lehtë që Edi Rama kryetar ta ndiente PS-në dhe anëtarësia e PS-së të ndjenin kryetarin e tyre. S'është problem i vogël ky, është problem shumë i madh ky ishte fillimi. Le të vimë në 2009. Nëse në 2005, kërkonte Edi Rama të bëhesh kryetar i PS, në 2009, kërkonin socialistët që të kishin për kryetar Edi Ramën. Pse? Sepse ishte plotësuar ky hendek i madh në 2005, që në 2009, socialistët e ndjenin për kryetar Edi Ramën.
Më thoni një kryetar partie që ka hequr anëtarësia. Askush. Ka ikur vetë, pasi ka humbur zgjedhjet dhe ka ikur. Do të ishin përjetshëm kryetarët nëse do të vendosi anëtarësia kush do të rri kryetar. Zoti Nano do të ishte kryetar i PS nëse s'do të ikte vetë në 2005?
Mund të të them një gjë që, Edi Rama iku dhe anëtarësia e PS-së në plotësim të pyetjes suaj, kishin në dorë ta hiqnin Edi Ramën. Madje shumë është lançuar që ka pasur peticione nga strukturat e PS-së dhe nga anëtarësia e PS-së, që Edi Rama të mos japë dorëheqjen. Mund të kishte peticione të tjera, duke filluar që nga unë që flas, që Edi Rama, jo vetëm të ndërpresë mandatin, por të mos guxojë të kandidojë për kryetar i Partisë Socialiste. Ashtu sikurse është e drejtë e tij edhe për të konkurruar dhe ishte përsëri e drejtë normale e anëtarësisë së PS, që me atë anën që të jep demokracia, vota e fshehtë, ta hiqnin Edi Ramën. Koha vërtetoi dy gjëra, që anëtarësia e PS-së, ka pasur një trysni shumë normale, për mosndërprerje të mandatit të Edi Ramës. Ka pasur një trysni të anëtarësisë për kandidim të Edi Ramës dhe Edi Rama plotësoi të dyja kushtet, edhe për anën morale dhe institucionale që statuti kërkon, edhe atë që anëtarësia e PS i kërkonte si detyrim Edi Ramës. Ai rikandidoi. Besoj se pjesëmarrja e socialistëve në votim dhe vota që Edi Rama mori, besoj që nuk kanë nevojë për komentet e mia.
Nuk më kthyet përgjigje për zotin Nano...
Nuk e di, duhet provuar, ajo është e paprovuar. PS në këto 18 vjet ka provuar shumë gjëra, ka provuar kryetarin në burg, është administruar dhe drejtuar në një kohë tepër të vështirë në mënyrë kolegjiale nga pjesa tjetër e udhëheqjes, ashtu sikurse ka provuar dorëheqje të kryetarit, ashtu sikurse ka provuar ndërrimin e disa kryeministrave. Mos harroni që brenda 8 vitesh qeverisje kemi ndryshuar 6 kryeministra. Dy herë Nanon, dy herë Majkon dhe dy herë Metën. Po ashtu edhe disa ministra. Ashtu sikurse ka provuar dorëheqjen e kryetarit, ashtu sikurse ka provuar edhe ndërprerjen e mandatit të kryetarit dhe rizgjedhjen e kryetarit në mënyrën më të mirë dhe më demokratike.
Zoti Rama menjëherë pas 28 qershorit është konsultuar me ju për të dhënë dorëheqjen për tu larguar nga kreu i PS?
Sigurisht që unë jam pjesë e PS dhe unë kur thashë që kam konsultuar ose dhashë një mendim që nëse në 2005 Edi Rama donte drejtimin e PS, ndërsa në 2009 socialistët duan në drejtim Edi Ramën. Sigurisht që edhe unë s'bëj përjashtim dhe mendimi e gjykimi im nuk ishte se unë Gramoz Ruçi dua Edi Ramën, absolutisht jo.
Korrespondon që edhe në 2005 edhe tani, ju jeni që e doni...
Nuk funksionon kështu partia. Meqë pyetët në 2005, unë kam qenë skeptik. Kam qenë shumë skeptik në një kuptim, në atë që ju thashë qëparë, nuk shikoja që socialistët të ndienin për kryetar Edi Ramën. Ndërsa sot jam me këtë mendim, s'është mendim për interesa meskine të Ruçit, apo personale të Ruçit, apo individuale të Ruçit, apo Ruçi përdori kreditit e tij për të mbajtur Edi Ramën kryetar. Përkundrazi, Ruçi do të ishte e pafalshme vërtetë nëse nuk do të lexonte si atë frymë që lexoi në 2005, po ashtu edhe atë frymë që ishte në 2009.
Ju po thoni që në 2009 zoti Rama dha dorëheqjen por për shkak se ekzistonte fryma që PS e donte zotin Rama, ju bashkë me strukturat e PS sollët këtë zhvillim?
Po, strukturat e Partisë Socialiste.
Përgjigja ishte po. Domethënë zoti Rama ka dashur të largohet pas 28 qershorit, por nuk e kanë lënë struktura e partisë?
Po, patjetër.
Sa e ka ndihmuar këtë fakt, që ju vetë dhe strukturat e partisë që thoni ju, fakti që Rama është në pushtet dhe është kryetar i Bashkisë. Po të mos ishte në pushtet do të ndodhte ndryshe?
Unë nuk mendoj se kam ndonjë lidhje direkte të qenit në pushtetin vendor të Tiranës. Sigurisht PS ka vlerësimet maksimale për pranimin e ftesës së PS në kohën që ne u afruam qytetarëve të kryeqytetit, si kandidat të Partisë Socialiste. Sigurisht që, ishte një gjë e paprovuar në atë kohë dhe së dyti, ne jemi shumë mirënjohës, që atë besim që PS në fillimin e kandidimit të tij dhe më andej me dy mandate të tjera, është mandati i tretë ky që ka, jo vetëm e ka justifikuar, por përkundrazi ka tejkaluar çdo parashikim që ne socialistët kemi pasur për kandidaturën e tij. Për mua nuk ka asnjë arsye që të ndikojë, pasi anëtarësia e PS në kryeqytet është aq e vogël sa nuk ka asnjë ndikim në rezultatin e atij që do të dilte kryetar.
Çfarë kanë parë tek zoti Rama?
Unë do t'i përmblidhja të gjitha në atë që të gjithë janë të nevojshëm, të gjithë janë të domosdoshëm dhe të gjithë janë të pëlqyeshme. Kuptimi dhe vlerësimi nuk ka qenë i njëllojtë dhe i njëtrajtshëm në Partinë Socialiste. Unë do të thosha që anëtarësia e PS pas shpjegimeve që u kemi bërë, sigurisht që janë pajtuar me këtë filozofi. Ajo që unë do të shikoja është që edhe defektin, atë e dhanë 600 mijë vota, mbi dhjetë mijë vota PS më vete si subjekt, nuk i ka marrë në asnjë palë zgjedhje të zhvilluara deri më sot. Kështu që, ajo që ju parashtruat, varet nga këndvështrimi që e shikoni. Nëse zoti Rama do të predikonte një politikë të re dhe ndërkohë do të afronte të rinj, apo s'do të afronte shoqe në drejtimin e PS, në kandidimet që ka bërë PS, atëherë një filozofi e tillë, e pamaterializuar, sigurisht do të ishte një dështim i Edi Ramës, në veçanti dhe i Partisë Socialiste në tërësi. Unë do të thosha që gërshetimi i brezave tradicional me PS, me brezat e rinj, është në një harmoni të plot dhe nuk ka luftë brezash në këtë drejtim. Debatet që janë zhvilluar tek PS, unë nuk shikoj se kanë ndonjë debat të qenësishëm për çështje programore, apo të funksionimit demokratik të PS-së. Sigurisht ka mendime të ndryshme për çështje të ndryshme, që është fare normale në një parti që ka jetë, që ka aktivitet, ashtu sikurse unë kam përcjellë me shumë vëmendje të gjithë debatet që ka zhvilluar të gjithë deputetët që kanë zhvilluar media të ndryshme, gazetarë të ndryshëm, lidhur me zhvillimet në PS. Mua nuk më ka shqetësuar absolutisht aspak të gjitha këto, se më vjen mirë që në partinë time ka jetë, ka aktivitet, ka debat, qoftë edhe të kundërt, kurse në parti të tjera, qoftë nga ato që janë në pushtet, jo vetëm që s'kemi parë debat, por s'kemi parë që të mblidhen. Më thoni kur mbani mend juve që të jetë mbledhur kryesia e Partisë Demokratike, apo të jetë Këshilli Kombëtar i PD-së, apo të ketë pasur një debat në PD, gjë që tërësisht mungon, megjithëse nga kandidimi në PD, ikën për mendimin tim figura më të spikatura që ka pasur në vite kjo parti, njerëz me integritet, njerëz me vlera intelektuale, njerëz profesionist dhe njerëz që kishin fituar një staturë në jetën publike dhe jetën politike shqiptare.
Ka një grup të mendimit ndryshe, si është pozicioni i tyre dhe si është pozicioni i strukturave zyrtare të partisë në këtë grup?
Sigurisht jemi, zërat ndryshe tani dihen, autorët e këtij mendimi dihen. Unë si kryetar i Asamblesë Kombëtare dhe anëtar i udhëheqjes së asaj partie i kam dëgjuar në strukturat brenda familjes sonë politike. Nuk paragjykoj asnjërin prej tyre dhe as qëndrimin që ata kanë. Për të bashkuar të dy pjesët e pyetjes që mu drejtua, do të thosha që edhe unë kam evoluar në këtë mendim dhe në këtë qëndrim, dhe është normale evoluimi. Ju e dini që janë zgjedhjet e para në këto 18 vjet që unë nuk kam qenë në qendër të selisë së partisë për të ndjekur fushatën në tërësi në Shqipëri, por kam qenë vetëm në një qendër. Sigurisht, njihja më mirë gjendjen në qarkun e Fierit, por nuk mund të thosha që njihja mirë zhvillimet që u zhvilluan në të gjithë territorin e vendit. Njëherësh unë dua të përcjellë dhe të shfrytëzojë studion tuaj për atë çfarë ndodhi në Fier. Por menjëherë pasi kam ardhur nga Fieri, kur ishim në kushtet që 9 kuti ishin pa u numëruar, jo rinumërim, por pa u rinumëruar, pa u hapur, unë i kam kërkuar kryetarit të partisë, menjëherë, mbledhjen e Kryesisë së partisë për të mbajtur një qëndrim dhe një pozicion politik. U zhvillua kjo mbledhje e Kryesisë dhe unë aty kam deklaruar katër gjëra. Nëse nuk hapen kutitë e Fierit dhe bashkova kërkesat që kishin përfaqësuesit e qarqeve të tjerë, rinumërimin e Beratit, i disa qendrave në Tiranë dhe në Shkodër, PS do të mbajë këtë qëndrim. Së pari, nuk do të marrë pjesë në parlament. Së dyti, do të tërheqë komisionerët në KQZ. Së treti, nuk do të njohë zgjedhjet. Së katërti, do t'i bëj thirrje elektoratit në mbrojtje të votës së lirë, gjithmonë nëqoftëse, sigurisht isha i interesuar në radhë të parë për çështjen e Fierit, e cila nuk ishte e lehtë, megjithëse ishte tërësisht e ligjshme dhe tërësisht demokratike, kërkohesh që edhe aty të merresh një mandat. Nga tre mandate PS, diferenca midis PD-PS dilte një mandat. Kur, siç e patë, që u lexuan para opinionit publik, ky mandat i takonte PS. Por kjo nuk do të thotë që u realizuan në qarkun që isha unë dhe unë duhet të bëja të paditurin se çfarë kishte ndodhur në qarqet e tjera, kur pashë që KQZ nuk zbatoi nenin e shkruar e zeza në të bardhë, që ishte e vetmja kërkesë e opozitës, që është vonuar miratimi i atij Kodi Elektoral vetëm për atë pikë. Kjo pikë nuk është kërkuar se iu tek njërit brenda forcës tonë politike, apo përfaqësuesit tanë në komisionin bipartizan, por u vu si rezultat i gjithë asaj problematike që kishin pasur zgjedhjet në Shqipëri. Kur pashë, patëm shpresën që Kolegji Zgjedhor të paktën do të vlerësonte dhe do të thoshte togfjalëshin që KQZ të zbatojë nenin kaq dhe paragrafin kaq. Unë po të them, se e nisa me fjalinë që edhe unë kam evoluar. Madje s'po i përmend emrin, një nga aktorët që ka mendim ndryshe për vajtjen në parlament, edhe unë kur është konsultuar me mua i kam thënë, edhe unë nuk shkoj deri tek ekstremizmi i bojkotit parlamentar. Por, kur mora informacionin se çfarë ka ndodhur me listat e zgjedhësve, me kartat e identitetit, me numërimin e 1/3 të qendrave të votimit. Pasi u konsultova jo thjesht në kafenetë e Tiranës, por me shumë struktura dhe faktorë kur janë zhvilluar këto, sigurisht që deri në Kongresin e partisë. Madje po ju them që është kërkuar që çështja e bojkotit parlamentar nga delegatët e Kongresit të vihet në rezolutën e Asamblesë Kombëtare që grupi parlamentar të bojkotojë parlamentin. Kam qenë unë ai në drejtimin e Kongresit që u kam kërkuar delegatëve që këtë të mos ta bëjë vendim Kongresi, por të autorizojmë Kryesinë e partisë që hap pas hapi të shikojë dhe të bëjë vlerësimin e situatës, derisa arritëm në atë formulim, në konsultim edhe me grupin parlamentar, që ne të kushtëzonim pjesëmarrjen tonë në parlament. Sigurisht edhe në Kryesi të partisë, edhe në grupi parlamentar, kolegët e mi, familjes sime politike, të cilët unë i respektoj për vlerat, për integritetin, për kontributet, edhe për mendimet ndryshe, madje i shërben PS, nuk e dëmton.
Do të përfshihen në struktura?
Çfarë do të thotë përfshirja në struktura e tyre? Së pari, nuk ka zgjedhje për Kryesinë dhe Asamblenë Kombëtare të Partisë Socialiste. Ka zgjedhje në nivelin e parë të partisë, që është Organizata Socialiste. E dyta, edhe për grupet e punës mjaft nga këta kolegë janë përfshirë si në grupin e punës të programit edhe të statutit, ka një pjesë që ka pranuar, ashtu sikurse ka pasur dy kolegë që nuk kanë pranuar. Ben Malaj dhe Saemira Pino, për arsye të tyre kanë deklaruar, është në të drejtën e tyre të japin kontributin e tyre në forma të ndryshme.
Rexhep Mejdani thotë që unë nuk jam konsultuar fare...
E respektoj atë që thotë zoti Mejdani, por unë jam i detyruar të them që ky është një vendim i AK dhe konsultimet nuk bëhen duke i kapur anëtarët e AK as në kafe, as në rrugë, as në shtëpi. Ishte mbledhja e AK ku dhe zoti Mejdani është pjesëtar i saj, si ish-President, i cili duhet të ishte atje, duhej të kishte pasur një arsye të tij personale, unë ia respektoj mungesën, ashtu sikurse ia respektoj vullnetin e tij nëse do të japë apo jo kontributin në një grup pune. Unë jam i nderuar si kryetar i asaj asambleje që Asamblenë e pa të arsyeshme që një vlerë intelektuale dhe potenciale siç ësht zoti Mejdani të ishte pjesë e dhënies së mendimeve në projektin e këtij programi. Nëse zoti Mejdani nuk dëshiron ta bëj këtë punë le ta japë ndihmesën e tij si anëtar i AK, nuk ka asgjë të keqe. Çështja është se strukturat e PS kanë bërë ndonjë "gjueti shtrigash" për të ashtuquajturin duke i përjashtuar nga kjo. Absolutisht jo.
A do të ketë "gjueti shtrigash"?
Absolutisht jo. Unë po jap komente për qëndrime institucionale të kolegë të mi brenda institucioneve të partisë, të cilët në fillesat e saj kur unë kam bërë propozimin i pari në Kryesi të partisë, unë kam respektuar mendimin, meqë përmendet zotit Malajn, nuk kam qejf të përmend emrat e kolegë të mi nëpër studio. Zoti Malaj ka qenë që ka bërë propozimin, këto janë të vërteta, që të presim njëherë verdiktin që është KQZ dhe ishte Kolegji Zgjedhor. Më andej të mbajmë qëndrimet. Ashtu sikurse respektoi qëndrimin e zotit Malaj ndryshe, i cili është dakord me kërkesat, por është i mendimit që këto kërkesa të implementohen me veprimin e grupit parlamentar socialist brenda në parlamentar. Ashtu sikurse kam dëgjuar që megjithëse kanë një mendim ndryshe, do të respektojnë vendimin e shumicës.
Po nëse ato hyjnë në parlament, do të hiqen?
Unë nuk shtie fall. Nuk do të dëshiroja aspak që asnjë nga pjesëtarët e familjes sime politike të thyej këtë vendim politik të Partisë Socialiste. Nuk do ta dëshiroja megjithëse nuk mjafton dëshira ime. Duhet edhe vullneti i kolegëve. Nëse dikush bën zgjedhjen e tij, është i lirë në demokraci. Por the që PS në asnjë rast nuk ka bërë "gjueti shtrigash", nëse dikush bën një zgjedhje, në mbledhjen e fundit të Asamblesë, një kolegu i AK më tha që kjo mbledhje duhet të kishte filluar me qëndrimin që duhet mbajtur për Shpëtim Idrizin. I thashë, pse duhet të fillojë me këtë? Dikush tjetër nuk kuptohet që bashkë me ikjen e njërit duhet të marrë dhe mandatin e atij, që të vijë tjetri. I shpjegova që është një zgjidhje që ka bërë zoti Idrizi, i cili formoi një parti të re, është zgjedhja e tij, në raste të tilla, PS as e vendos në analizë, as e ve në paralizë, as e ndëshkon. Përkundrazi, e çregjistron si anëtar i PS-së. Për sa i përket mandatit. Mandati është në liritë dhe të drejtat e të zgjedhurit. Edhe në rastin konkret, secili bën zgjedhjet e tij. Unë këtu jam si kryetar i AK dhe s'do të dëshiroja askënd që të bënte një zgjedhje jashtë këtij verdikti, tashmë të dhënë në mazhorancë nga Kryesia e partisë, nga grupi parlamentar. Mbi të gjitha të mos harrojmë një gjë, nga anëtarësia e partisë. Të mos harrojmë që votimi për Edi Ramën s'ka qenë thjeshtë, do të ishte Edi Rama apo Maqo Lakrori kryetar partie, ka qenë edhe për një element të veçantë që ne po e diskutojmë kaq gjerë edhe kaq gjatë, ka qenë që të marrë pjesë apo të këmbëngulë PS në këto kushte, në këto kërkesa që e ka shtruar përpara mazhorancës apo jo. Votimi ka qenë plebishitar, e gjithë anëtarësia e partisë ka qenë në një referendum në parti. Që absolutisht PS, grupi parlamentar, Kryesia e partisë, AK, të mos shendojë nga plotësimi i këtyre kushteve dhe këtyre kërkesave.
Ju po thoni që në shembullin e Shpëtim Idrizit, nëse një deputet tjetër apo pesë anëtarët e LMN, ata çregjistrostohen nga PS dhe vazhdojnë jetën e tyre politike?
Sigurisht ju kërkoni lajmin e tretë, nuk ua kam për të dhënë këtë kënaqësi. Se kam bindje tek pjekuria, maturia e kolegëve të mi, familjes sime politike, që ata që kanë deklaruar do ta bjënë realitet, që nuk do të thyejnë vendimin e anëtarësisë, të Kongresit, të AK.
A jeni ju duke i shërbyer elektoratit që ju votoi duke bërë të tillë opozitë? Jemi si vend në park të zhvillimeve të mëdha, historike, që kanë të bëjnë me çështje të integrimit, çështje që kërkojnë kontributin e të gjithë klasës politike në Shqipëri. Nëse do marrë një kosto ndërkombëtarë si pasojë e qëndrimit tuaja, për sa i përket çështje integruese, merrni parasysh që shumë njerëz nuk do t'ua falin këtë për shkak të kokëfortësisë që duhet të hapen kutitë? Ndërkombëtarët kanë bërë thirrje që opozita të shkojë në kuvend. Sa do rezistoni me këmbënguljen për të mos hyrë në parlament?
Kushdo që pret se opozita do të lodhet, kushdo që pret se opozita do të demotivohet, do t'i thosha ta harrojë. Për arsye se kjo do të ishte gjëja më e keqe në shërbim të elektoratit të vendit dhe demokracisë. Madje do të kërkoja mbështetjen tuaj dhe nëpërmjet kësaj studio të nderuar dhe të respektuar, të gjithë shoqërisë civile dhe opinionbërëse në Shqipëri, që unë kur nisa pyetjen e parë që zoti Peza më bëri thashë që pavarësisht nga këto, këtij vendi i mungojnë shumë gjëra, por të paktën mos t'i mungojë opozita. Kërkesat dhe pretendimet tona do të ishte një humbje fatale që ne me tërheqjen që mund të bënim, sipas pyetjes që ju shtruat, ta linim këtë vend me të njëjtat probleme dhe të njëjtat shqetësime dhe të bëjmë sikur bota dhe Evropa, apo vendit edhe elektoratit tonë i shërbejnë.
Pra ju po thoni se nëse kutitë nuk hapen katër vjet, ju katër vjet do të jeni jashtë parlamentit?
Unë shpresoj që të mos zgjasë as katër minutë. Nëse ju më pyesni nëse i shërbej apo ajo elektoratit, elektorati jonë është shumë i vendosur që vendi i tyre të plotësojë standardet. Jo që partia e tyre të vij nesër në pushtet nëpërmjet rishikimit të verdikteve që kanë dhënë institucionet kushtetuese. Kur unë thashë që Shqipëria nuk ka liri votre, për këtë është e interesuar elektorati opozitar. Për këtë liri vote. Kur unë thashë që s'ka liri fjale, për këtë është i interesuar elektorati opozitar. Mendoni që ndiqja në një ekran televiziv gazetarin e televizionit publik, i cili jo vetëm që nuk transmetonte në konferencë shtyp përfaqësuesi i PS, por e jepte përmbys atë. Pra doli në një konferencë shtypi përfaqësuesi i PS për të denoncuar mbi bazën e raportit të reporterëve pa kufij që Shqipëria kishte bërë dhjetë vende prapa, në vend që TVSH të jepte këtë konferencë, thoshte të kundërtën e asaj që tha përfaqësuesi i PS dhe të kundërtën e asaj që dha raporti. Ka mashtrim më të madh, që unë me taksat e mia të të paguaj, ti në vend të thuash, doli përfaqësuesi dhe raporti tha, thua që e vlerësoi. Mendo se për çfarë liri flasim, për çfarë liri fjale, ju jeni gazetar dhe se sa u kushton në penën tuaj nëse pronarët tuaj, censura e sotme është shumë e kamufluar. Ato pronarë që janë të blerë nga pushteti, janë në shërbim dhe me megafon të pushtetit, 24 orë. Duhen të marrin fund këto. Më thuaj për një çast ku? Në cilin parlament? Që ai televizor të vendet në parlamentar? Po, ne kemi bërë gati projektligj të posaçëm që të mos jetë për këto zgjedhje, por një ligj i miratuar nga parlamenti shqiptar për të gjitha zgjedhjet, edhe sot që jam në opozitë dhe nesër që jam në pushtet. Që ta marr vesh njëherë e mirë edhe shtetari që nëse përdor asetet e shtetit do të përgjigjet administrativisht dhe penalisht dhe nëse komisioneri vë dorë tek kutitë e votimit, i majtë apo i djathtë qoftë ky, do të përgjigjet administrativisht, apo penalisht, vetëm atëherë do të ketë përgjegjësi për administrimin dhe demokratizimin e procesit zgjedhor. Ndërkombëtarët të gjithë kanë artikuluar fjalinë që opozita duhet të kthehet në kuvend. Jam plotësisht dakord. Por askund nuk ka thënë që opozita në pretendimet e saj, në kushtet e saj, në kërkesat e saj, nuk ka të drejtë. Kur unë në kafene i kam pyetur, çfarë do të ndodhë në shtetin tuaj nëse ministri i Drejtësisë do të nxirrte të burgosur të përjetshëm apo 25-vjet për vrasje dhe për t'i përdorur për fushatë elektorale. Do të dilte nga dritarja, tha, pa këpucë. Çfarë do të ndodhte nëse do të pushohesh një komisioner, do të zbriste qyteti dhe qytetarët për të kërkuar lirinë e vendit të punës. Çfarë do të ndodhte nëse televizori do të dezinformonte. Ju e dini mirë se në ç'trysni ishin komisionerët tanë. Në studio në Tiranë, kompani të paguara me para të taksapaguesve të shtetit, me exit-polle të bëra ditën e votimit dhe këta numërues jepnin rezultate që PD-ja kishte fituar 80 mandate dhe PS 50 mandate. E kuptoni se çfarë terrori psikologjik kanë shkuar në vendin e numërimit. Kur të gjithë jepnin exit-pollet e paguara me lekët e taksapaguesve shqiptarë. Në cilin shtet ndodh që qendra e votimit do të dilte 400 me 0? Në cilin shtet ku edhe vota e një kandidati të vogël të djathtë nuk do të ishte në kuti? Në cilin shtet demokratik të burgosurit votojnë 100% dhe votojnë 100% për partinë në pushtet.
Në parlament janë mekanizmat për t'i hetuar këto gjëra. Duke bojkotuar ju detynatyroheni dhe jeni kthyer në OJQ që flisni për këto çështje. Me çfarë të drejte ju mund t'i hiqni të drejtën e mandatimit një deputeti? Me çfarë të drejtë një partie politike nuk përfaqëson elektoratin e saj në zgjedhjet e pjesshme lokale duke përzgjedhur kandidatin për ta përfaqësuar atë?
Unë kam mendimin dhe gjykimin që është e kundërta. Nëse do të bënim këtë që ju kërkoni, pikërisht do të denytaronim veten dhe vërtetë do të ishim në një OJQ. Ne nuk duhet të bëjmë sikur parlamenti shqiptar nuk e din se çfarë ka qenë dhe ç'është. Ne kërkojmë një parlament ndryshe. Ju e dini për dy çështje themelore që thatë, shkoni në parlament. Një opozitë në parlament, nga mënyra se si ai funksionon në parlament, do të ishte një garniturë e mazhorancës aktuale. Pse? Komision hetimor, sipas pikëpamjeve të komisionit hetimor që ka parlamenti shqiptar, ju i keni dëgjuar dhe ju i keni përcjellë në gazetat tuaja, në ekranet tuaja. Nëse do një gjë që të mbulohet, ngri një komision parlamentar. Ju jeni prezent këtu që e keni përcjellë këtë shqetësim, që çdo gjë që është ngritur në një komision parlamentar, çdo gjë është mbyllur. Komision hetimor sipas këtij ligji, që kemi dhe ne e kontestojmë, që kërkojmë të bëhet një ligj enkas për procesin zgjedhor, me parametra të tjerë. Që nëse ai thotë se do të hapen kutitë, do të hapen, që nëse ai thotë që do të kontrollohen 30 zona, do të kontrollohen. Komisioni hetimor sipas këtij ligji që është ngritur në parlamentin shqiptar jo nga forca jonë politike dhe nuk ka vërtetuar asgjë, përkundrazi, e ka mbuluar. E dyta, ju thoni ushtroni kontrollin parlamentar. Cili është? A e dini se 4 vjet i mbylli kjo mazhoranca. Përjashto një interpelancë, megjithëse janë kërkuar 70 të tilla me kryeministrin e vendit dhe ai s'është paraqitur asnjëherë, çfarë kontrolli parlamentar? Pra ky është realiteti i parlamentit shqiptar. Këtë duhet të ndryshojë kuptimi dhe vlerësimi i shtetit të së drejtës dhe i marrëdhënieve pozitë-opozitë, në koncept dhe në filozofi dhembi të gjitha në zbatimin në parti. Kryeministri i Anglisë një herë në javë shkon në parlament dhe u përgjigjet pyetjeve të deputetëve. Kryeministri i Shqipërisë, 4 vjet ka ardhur vetëm një herë. Që atë ditë u betua dhe s'erdhi më. Ky është shqetësimi që duhet të ketë ky vend, për kontrollin në parlament. Po e bojkotojmë parlamentin dhe po themi që të vendoset standardi për fjalën e lirë, për të drejtën e punës, për luftën kundër krimit dhe luftën kundër korrupsionit. Edhe mua do të më pëlqente që të shkoja në Kuvend, të merrja atë rrogën, të pija kafe në parlament edhe kaq. Ka një koncept tjetër për mandatin që kam, mandati im është një kontratë me zgjedhësin. Unë ua kam thënë edhe në AK, nëse unë nuk do të shikoj që zgjedhësit e mi dhe interesat e tyre, veprimet e tij janë në kundërshtim me interesat e tyre, unë nuk do ta ushtroja atë mandat. Kjo është lidhja dhe morali që duhet të ketë i zgjedhuri. Në Shqipëri ka një problem të madh, mirënjohjen dhe respektin midis raportit të zgjedhësit dhe të zgjedhurit. Në Shqipëri sot e kësaj dite të zgjedhurit mendojnë se zgjedhësit e tyre duhet të jenë mirënjohës, ky është fataliteti më i madh. Nuk funksionon kështu në asnjë vend të botës, përkundrazi të zgjedhurit duhet tu jenë mirënjohës zgjedhësve, se janë ata që më kanë nxjerrë mua këtu, s'jam unë që i kam lënë ata atje. Në këtë kuptim nuk më është privuar mua ndonjë e drejtë, përkundrazi, atë kontratë që unë kam, do ta zbatoj sipas verdiktit dhe asaj që mendon kontraktuesi ynë, që është votuesi ynë. Unë mendoj që nëse elektorati që ne na ka votuar do të kishte një mendim tjetër, tre muaj pas zgjedhjeve nuk do të mblidheshin 15 mijë veta në Tiranë, apo 5 mijë veta në Berat. Unë jam nga ata që nuk i shumëzoj pjesëmarrjen.
Raporti thotë se në mitingun e Tiranës është shkruar 3-7 mijë veta?
Ju mendoni se unë nuk kam të drejtë dhe raportimi që ka bërë raportimi ambasadori i OSBE-së në Tiranë paska të drejtë. Megjithatë unë po marr atë që ka than ambasadori. Për mua, edhe 700 duhen respektuar, edhe 70 duhen respektuar se janë qytetarë të vendit tim dhe ngritja për një çështje kulmor dhe ne nëse nuk fusim edukatën e demonstrimit të elektoratit shqiptar për liritë dhe të drejtat e tyre, për lirinë e fjalës, për luftën kundër korrupsionit, për të drejtën e punës, ky vend dhe ky popull s'ka për të ecur përpara.
Ju po flisni për një kontratë me votuesit në lidhje me votuesit?
Nuk po përdorim ne ata, por po përdorin ata veprimin tonë, ne jemi brenda interesave të tyre. Edhe ai që ka votuar për të djathtën është i interesuar që t'i numërohet vota e tij. Ai që ka votuar për të djathtën është i interesuar që në televizor të pasqyrohet realiteti dhe të ketë vërtetë fjale, liri vote. Ai që është i djathtë, është i interesuar që nesër që të vijë PS në pushtet të mos pushohet nga puna, edhe ai që është i djathtë të jetë i siguruar dhe jo që pushteti të jetë i kapur nga krimi dhe krimineli, edhe ai që është i djathtë është i interesuar për një pastërti të politikës dhe të politikanëve, të shtetarëve të vet. Kushdo që është i majtë dhe i djathtë është i interesuar që vendi i tij të integrohet dhe si qytetar, të lëvizin të lirë. Nuk jemi që po e pengojmë lëvizjen e lirë, nuk po jemi ne që po pengojmë integrimin e Shqipërisë për pranimin e ftesës si vend kandidat. Unë po ju pyes publikisht nëse Shqipëria do të kishte bërë zgjedhje me standarde, nëse në Shqipëri do të kishte një funksionim funksional dhe demokratik të institucioneve, të pavarura kushtetuese dhe s'do të ishin kapur nga pushteti. Nëse në Shqipëri do të kishte liri fjale, nëse në Shqipëri do të kishte liri për vendin e punës, nëse në Shqipëri do të ishte zgjidhur çështja e pronës. Nëse në Shqipëri do të ishte zgjidhur problemi i korrupsioni, me dy ministra në gjykatë. Nëse kjo qeveri të mos kishte pajtim me krimin. Cili do të ishte ai vend i Bashkimit Evropian që nuk do të thoshte që Shqipëria dhe shqiptarët e meritojnë lëvizjen e lirë, e meritojnë integrimin. Asnjë. Shqiptarët duhet të dinë që nëse sot shkojmë pa vizë në Malin e Zi, më 1 janar do t'u kërkohet vizë për të shkuar në Mal të Zi të dashur shkodranë. Nëse sot pogradecarët shkojnë për të pirë një kafe në Ohër ose shkojnë për nevojat e tyre, më 1 janar për Maqedoni do t'u kërkohet vizë Shengen. Shqiptarët duhet të dinë që ne jemi një vend dhe një shtet shekullor dhe Evropa po kryen lëvizjen e lirë dhe po integron në BE vende që s'kanë jetë si shtete as sa gishtërinjtë e dorës. Kjo është faji dhe përgjegjësia e politikanëve dhe shtetarëve tanë. Prandaj unë nuk shikoj asnjë diskordancë midis atyre kërkesave, të atyre kushteve, që kërkon PS ndaj mazhorancës, me ato kërkesa të domosdoshme që kërkon elektorati shqiptar dhe mbi të gjitha që kërkojnë partnerët tanë ndërkombëtarë.
Ju keni rënë dakord për Kodin Elektoral dhe përfaqësoheshit në të gjitha nivelet. Si është e mundur që nuk kemi një procesverbal të pafirmosur nga komisionerët e PS-së? Ju dhe zoti Rama jeni antinomia e njëri-tjetrit, ju jeni baza e të majtës tradicionale, ndërsa Rama është e kundërta juaj, vjen nga e djathta, është i katapultuar në PS. Çfarë ju mban të lidhur ju të dyve?
Lidhur me Kodin, është e vërtetë që ne kemi bërë të gjithë për të rënë në konsensusin tonë lidhur me Kodin Elektoral. Unë bëj pjesë në atë kategori politkanësh dhe u kam sqaruar edhe anëtarëve e simpatizantëve të mi që nuk ka faj sistemi, nuk ka faj Kodi. Nuk ka Kod që të jetë fitore në tavolinë apo humbje në tavolinë. Çdo sistem është demokratik, edhe ky Kod ishte demokratik. Varet se si zbatohet. Kodi apo sistemi është rregull loje. Lojtarët janë në lojë, varet se si luan dhe si zbatohen rregullat e lojës. Atëherë, le t'i fillojmë se si zbatohen. Ne nuk jemi pishman për atë Kod, por mënyra se si u zbatua është shqetësimi ynë. Po e vendos unë veten komisioner. Nëse mua më vjen lista nga pushteti vendor ditën e shtunë të papastruara, me emra votuesish... Një argument më shumë, që ndoshta është edhe kjo arsyeja se si janë manipuluar listat e zgjedhësve, që unë dola 40 mijë vota përpara PD-së në qytetin e Tiranës. Ndoshta është kjo arseyja që unë atje ku s'kam pushtetin, në rrethinat e Tiranës, u manipuluan listat e zgjedhësve meqënëse s'i kam listat unë. U balancuan 40-mijëshi i qytetii me 40-mijëshin e Paskuqanit, Kamzës apo Kavajës. Këtë dua të di, si janë listat e zgjedhësve, nëse një emigrant kanë votuar apo 1500, kanë votuar në emër të tyre, pa ardhur, është shumë e verifikueshme. Nëse unë e kam pasur emrin dhe kam votuar më shumë se dy apo tre herë, flasim që listat ishin apo s'ishin në rregull. E dyta, u bë gjithë ajo betejë për kartat e identitetit. Dy elementë po të jap, 300 mijë zgjedhës që iu privua e drejta. Opozita nuk foli sot, por foli përpara kishte dy alternativa. Ose të pranonte këtë realitet dhe të hynte në zgjedhje, ose të deklaronte bojkotin e zgjedhjeve. Zgjodhi të parën dhe e kemi zgjedhur me koshiencë. Por ama ne nuk duam të fshehim këtë realitet, që Kodi ishte në rregull, por pushteti la 300 mijë zgjedhës u mohoi të drejtën e votës. Le të hapim listat e votimit, unë ju deklaroj, që nëse do të hapen listat e zgjedhësve, e dini ju që mbi 40% e votuesve shqiptarë kanë votuar pa asnjë dokument identifikimi.
Përse e lejuan komisionerët tuaj këtë gjë?
Unë nuk kërkoj që të shfajësoj veten, nëse të zgjedhurit e mi do ta kishin bërë detyrën siç duhet, pavarësisht nga trysnia e krimit të parasë, apo e krimit të burgosurve, apo e krimit të njehsimit të shtetit me pushtetin, janë të tjera probleme, le t'i verifikojnë, le t'i nxjerrin, le t'i hapin dhe t'i bëjnë transparencën, nëse janë apo s'janë të vërteta. U kërkuan për Shkodrën, për Tiranën dhe për Beratin hapja e kutive, nuk është faji i Kodit, por faji zbatimit të Kodit. Rregullat e lojës janë të barabarta.
Pse votuan 7 me 0 komisionerët tuaj?
Unë kam qenë partizan që të largoheshin. Sot e kësaj dite them se të dyja variantet mund të bëheshin. Për çdo mandat dhe për çdo ankim që kemi pasur lidhur me kontestimin e zgjedhjeve, përfaqësuesit tanë nuk kanë votuar. Në kushtet kur dha verdiktin Kolegji Zgjedhor, bëhet vetëm përmbledhja e mandateve, pra ligjërisht, Kolegji Zgjedhor dha rezultatin. Nuk votojnë më anëtaret e KQZ. Kjo votë 7 me 0 nuk votoi, por certifikoi ose pranoi atë që duhet ta pranonte patjetër, nëse je në një shtet të së drejtës. Nëse kërkohet që vërtetë ta zbulojnë sekretin e kësaj enigme, që kërkoni ta dini, fakti është brenda, hapeni. Dëgjova zotin Berisha që artikuloi emrin Ngjela, më 18 vjet s'i ka fol në emër, por avokat, gjithmonë. Kur je sëmurë kërkon doktorin, kur je i sëmurë kërkon doktorin. Kjo zotëri është që ka vdekur një njeri, pas gjashtë muaj vjen një letër anonime dhe thotë se kjo grua ka vdekur si rezultat i helmit që hedhur burrit. Çfarë bëhet? Hapet varri. Edhe unë çfarë kërkoj, të hapet jo varri, por kutitë. Unë kërkoj që të hapen dhe të kërkojnë transparencën. Unë do ta çoj çështjen në prokurori në bazë të këtij fakti. Nëse nuk bëhet transparencë dhe nëse organet e drejtësisë nuk ven para përgjegjësisë të shtetit të së drejtës, këdo që guxon dhe manipulon votën e elektoratit shqiptar, mos prisni as sot, as mot, as kurrë, zgjedhje të lira dhe demokratike.
Çfarë ju bashkon me Ramën?
Ju thatë që zoti Rama ka qenë i djathtë, nuk mendoj që ka qenë i djathtë. Zoti Rama ka qenë një nga nismëtarët e lëvizjes për demokraci. Kjo një vlerë, si shumë intelektualë të Tiranës, unë mendoj që zoti Rama nuk pati jetëgjatësi si aktivist i së djathtës dhe s'i pjesëtar i së djathtës, madje nuk është përdorur vetëm ndëshkimi imoral dhe politik ndaj Ramës, qysh në fillesat e së djathtas, por është përdorur dhe ndëshkimi fizik. Nga natyra artisti, s'është i djathtë por është i majtë, se është më i ndjeshëm pikërisht për të gjitha këto probleme që ne po diskutojmë sot. Ishte sa dëshirë e zotit Rama në fillesat kur ne e kërkuam për të kandiduar atë për kandidat për kryetar bashkie, apo kur PS e afroi për ministrin e Kulturës, për këtë s'kemi pishman. Kështu që, sot ne na bashkon një familje politike, që të dy dhe unë që jam më i vjetri në familje dhe zoti Rama që nuk është shumë i ri tani, por sa gjysma e jetës sime politike. Mbajti 8 kryetar Bashkie dhe 1 vite e gjysmë ministër, është rreth 11 vite, mund të konsiderohet edhe Rama se nuk është kaq i ri tek PS, përkundrazi është më shumë se gjysma e jetës së tij politike pranë alternativës të së majtës socialiste.
Përse nuk pranoni të bëni hetimin me lista dhe me pajisjet me kartat e identitetit, por kërkoni vetëm rinumërimin e votave?
Ndoshta keni të drejtë, por kur flasim për transparencë, nuk kam parasysh vetëm fletët e votimit. Madje, fleta e votimit është e treta. Hetimi fillon mbi të gjithë dokumentacionin zgjedhor, besoj në artikulimet që ka bërë PS në konferencat e herë pas hershme, këtë fjali ka artikuluar. Transparenca e procesit zgjedhor fillon me listat dhe me kartat e identitetit dhe pastaj vazhdon me fletët e votimit. Pra një hetim tërësor, për të kontrolluar të gjithë infrastrukturën zgjedhore.
Zoti Rama para zgjedhjeve hyri duke mos pranuar të bëjë aleancë me LSI, por vetëm me 5 parti, ndërsa Berisha bëri aleancë me 16 parti. Ai u fut në zgjedhje duke mos artikuluar një program të qartë por duke luajtur me emocionet e njerëzve përgjithësisht dhe gjithashtu u fut në një ekip të ri në zgjedhje. Ju cilën nga këto nuk do të bënit po të ishit në vend të zotit Rama?
Ju përmendët tre gjëra, koalicionin, programin dhe ekipin. Nuk bëj pjesë nga ata politikanë dhe atë ditë që do të arrij të vegjetoj në politikë, nuk do të rrijë më në politikë. Kam kurajën qytetare, politike dhe morale, që më mirë të jap dorëheqjen se sa të vegjetoj pas kryetarit. Asnjëherë, as dje dhe as sot, veprimtaria ime si politikan nuk është lidhur pas kryetarit. Nuk i besoj as kryetarit të djeshëm, as kryetarit të sotëm dhe as kryetarit të nesërm. Vlerësoj dy momente. Jam i votuar apo jo nga zgjedhësit e mi brenda familjes sime dhe elektoratit. Dhe e dyta, këtë votë e justifikoj me punë apo jo. Kështu që, për të ardhur tek kthimi i përgjigjes suaj, nuk kam vegjetuar as për çështjen e koalicionit, as për çështjen e programit dhe as për çështjen e ekipit. Për të tjera unë kam shprehur dakordsinë time në forumet e partisë.
Jeni pishman për këtë gjë?
Sigurisht kur i shikoj sot ka edhe gjëra për të korrigjuar edhe për të përmirësuar. Nëse i kap me radhë, koalicioni, që të kërcesh tango duhen dy vetë, nuk kemi qenë ne që kemi shprehur mosdakordësinë tonë për të mos bërë koalicion me LSI. Përkundrazi ne kemi qenë që të bënim koalicion me LSI. Ishte LSI që bëri zgjedhjen e saj që të mos bënte koalicion me PS-në. Për programin, është punuar tre vjet për atë program, asnjëherë në këto 18 vjet, unë atje kam qenë, kam folur me mësuesin për çështjen e arsimit, kam folur me mjekët për mjekësinë, kam folur me fermerin për çështjen e bujqësisë dhe nëse doni ta përmend këtu, ka qenë çështje të pronësisë për tokën themelore.
Ku është ky program?
Ka rëndësi që më morën vesh ato që më votuan. Varet se si është interpretuar, por unë para dhe gjatë fushatës, atë punë konkrete që ka bërë PS gjatë kësaj radhe për të përfshirë të gjithë ekspertët, të gjithë thirrjen dhe mendimin të të gjithë sektorëve dhe kategorive, nuk është bërë asnjëherë.
Ekipi?
Sigurisht ka qenë një ekip i përzgjedhur mirë, duke e alternuar me vlerat më të mira që ka PS. Sigurisht që edhe unë që flas nuk jam më i mirë, në vendin tim mund të ishte një tjetër.
A mendoni se PS duhet të vijë me një projekt se si e mendon konfigurimin e komisioneve të qendrave të votimit?
Elementi që komisionet të jenë të depolitizuar sigurisht që është një element demokratik dhe vendet me demokraci të zhvilluar, të stabizluar, zgjedhjet i zhvillon ministria e Brendshme. Nuk e kanë pasur fajet komisionrët, edhe sikur të jenë të depolizituar s'e kanë fajin ata, por shteti. Shqipëria nuk vuan nga mungesa e ligjeve, por nga mungesa e zbatimit të ligjeve.
Milo u shpreh për një strategji se synimi i opozitës është që në 2011 të provokohen zgjedhje të reja të parakohshme që të zhvillohen zgjedhje sëbashku me vendoret. Si e komentoni?
Unë do të thosha që çdo parti është në opozitë, që ditën që mbaron zgjedhjet, nesër fillon e mendon për zgjedhje të parakohshme, ky është rregulli elementar. Edhe në vende me demokraci të konsoliduar dhe me një normalitet të institucioneve të atij shteti të admirueshëm. Çdo forcë politike që është në fund të fundit, që lufton për të ardhur në pushtet, këtë mendon në fund të fundit dhe mendon që asaj partie që është në pushtet t'ia shkurtojë sa më shumë ditëqëndrimet. Në kushtet në Shqipëri është krejt ndryshe. Me këtë verdikt sikur të ishte i pastër do të isha si shqiptar dhe si politikan do të kisha një mendim krejt tjetër se çfarë i duhet vendit për këto sfida që ka. Nuk është zgjidhja dhe sfidomi që po i bëhet plotësimit të aspiratave të Shqipërisë dhe shqiptarëve. Këta duken si fitimtarë, por përkundrazi, është si fitorja e Pirros, se pikërisht këto gjëra që unë u shtrova si pyetjeve juve, nëse këto kushte që kërkon opozita, Shqipëria do t'i kishte plotësuar, atëherë, dyert e Evropës dhe lëvizja e lirë e shqiptarëve nuk do të priste radhën me Bosnjen dhe me Kosovën, por do të ishte shumë herët me viza të liberalizuar dhe shumë herët në paradhomën e BE-së.
Zoti Nano ka bërë një deklaratë shumë të fortë, që njerëz pranë kryetarit të PS e kanë kërcënuar me jetë. Ju si e komenti këtë?
Për këtë s'dua të komentoj. Unë nuk di një element të tillë, absolutisht mund ta thotë publikisht nga partia, është e drejtë kujtdo. Unë e kam dëgjuar në dy intervistat që ka dhënë zoti Nano, sigurisht që unë kam qenë një bashkëpunëtor i vjetër, i ngushtë madje, është një realitet. Në të dyja intervistat e tij për zhargonin e përdorur si pjesëtar i familjes sime politike. Për atë që deklaroi lidhur me para votimit me PS-në dhe atë që deklaroi pas votimit se s'kishte votuar PS-në, s'ka se si të jem dakord.
Jeni dakord me zotin Rama kur thotë që Nano-Meta-Berisha janë në një kamp?
Unë s'kam ndonjë dallim nga ajo që deklaron Edi Rama dhe ajo që deklarova unë këtu është kjo, që nuk do ta dëshiroja dhe nuk do ta mendoja kurrën e kurrës që Fatos Nano si themelues i PS, si drejtues i PS për 15 rresht, tre ditë para zgjedhjeve të shprehte verdiktin e tij ndaj forcës së tij politike dhe një muaj pas zgjedhjeve të deklaronte votën e tij kundër PS. Këtë nuk do ta dëshiroja kurrë, nuk do të dëshiroja ta dëgjoja. Sigurisht është e hidhur, por ky është realiteti. Atëherë ky realitet nuk ka as më shumë dhe as më pak se ai qëllim dhe ajo alternativë që përfaqësonte kundërshtarët tanë politikë. Nuk doja ta shikoja Fatos Nanos kundërshtar të forcës sime politike. Ky është realiteti dhe sado i hidhur duhet pranuar.
A ka një skenar PS se çfarë do të ndodhë nëse gjenden problemet tuaja?
Ne e kemi deklaruar edhe në dy qëndrimet e fundit të lidershipit të PS, Edi Rama, është trajtuar ky merak, ky preokupim dhe ne jemi shumë të qartë për këtë, që ne nuk kërkojmë asnjë rishikim të vendimeve që kanë marrë. Ne duam thjesht të bëjmë transparencën dhe të vendosim standardet për zgjedhjet e ardhshme. Kur do të jenë këto, të kohëshme apo të parakohsëshme, këto i shpërbejnë hapave të tjerë politike që do të marrë PS. Qeveria nuk e mbajnë mandatet e veta në pushtet. Nëse për mua këto pretendime, këto kërkesa dhe kjo transparencë që unë do të bëj për kutitë dhe që do të dalë në problemet që unë mendoj dhe do të vihen përpara përgjegjësisë. Tre gjëra do të bëhen, e para do të tregohet e vërteta. E dyta, ata që kanë shkelur ligjin të vihen para ligjit. E treta, nëse ka nevojë dhe ka vakum ligjor do të bëhen përmirësime të rregullave të lojës, që është Kodi Elektoral. Pastaj për hapat e tjerë dhe qëndrimet politike, brenda së vërtetës, së masës që do të jetë, sot ne themi që kemi të bëjmë me një legjitimitet të munguar, atëherë me rrugë dhe me mjete demokratike, sigurisht do të ketë hapa të tjera politike, që do të jenë detyrimisht zgjedhje të parakohshme, me infrastrukturë të re, me rregulla të reja, me standarde të reja.
Me qeveri teknike apo me këtë qeveri?
Nuk e di, nuk dua ta paragjykoj fare.
Do filloni periudhën e zgjedhjeve brenda PS-së, si do të veprohet?
Ne jemi vendosur tek kërkesat tona. Ajo që dua të përcjell ndaj socialistëve shqiptarë është që ai verdikt që ata kanë dhënë dhe atë kontratë që ata kanë bërë me ne të zgjedhurit e tyre, si në parti, aq më tepër në grupin parlamentar, do të jemi pafundësisht të vendosur për plotësimin deri më një të kërkesës për transparencën e zgjedhjeve. Atë që do të kërkojë përpara elektoratit të majtë, përpara shoqërisë civile, do t'i thosha shoqërisë civile që të na mbështesin, se kjo s'është betejë as e majtë dhe as e djathta. Standardet, lufta për lirinë e pronës, fjalës, korrupsionin, krimit, janë të gjithë në një mënyrë apo në një mënyrë tjetër të prekur. Prandaj do të kërkoja mbështetja në këtë kauzë të përbashkët. Do t'u drejtohesha të gjithë partnerëve tanë ndërkombëtarë, të cilët deri më sot na bëjnë apel, biles ndonjëherë edhe na kthejnë fjalën se çfarë do të thotë parlament, që është ofendim për inteligjencën e këtij populli kaq të arsimuar dhe me 20 vjet demokraci. Unë mendoj që këto leksione që kemi marrë nga ndërkombëtarët janë të mjaftueshme dhe shqiptarët e meritojnë demokracinë. Por, këto ndërkombëtarë të kuptojnë një gjë, që ajo që kërkon opozita shqiptare dhe shqiptarët sot në tubimet që zhvillojnë, nuk kanë absolutisht asnjë dallim nga ajo që organizmat dhe partnerët tanë ndërkombëtarë kërkojnë si plotësim standardesh për vendimin, për integrimin në BE. E fundit, Sali Berisha të mos mendojë se opozita do të lodhet, se opozita nuk ka hapa të tjerë, çdo zgjatje e kësaj është jo në dobi të vendit dhe të Sali Berishës si qeveri. Prandaj atë zullum sado i madh apo i vogël të jetë, të mos e trashë më, se përgjegjësia s'do të jetë më në opozitën nesër, të mos gjejë si argument mosintegrimin në BE, apo mosliberalizimin e vizave, opozitën shqiptare, përgjegjësinë do ta mbaj ai me të gjitha rrugët dhe mjetet demokratike. Për sa i përket asaj që do të ngulmojë në Kongres, e ka përcaktuar se Kongres do të bëjë.
Do të ketë ndryshime strukturash?
Në këtë Asamble është kërkuar edhe votëbesim të strukturave. Sigurisht e painstitucionalizuar, këtë kërkesë nga anëtarë të Asamblesë, i thashë që në përgjigje të interesimit të tij, se ka rregulla dhe norma se kur do të bëhen votëbesime. Deri më sot nuk ka asnjë kërkesë për të bërë votëbesime për Asamblenë apo Kryesinë.
FUND
