Tiranë, 19 janar, NOA - Arta Dade, anëtare e Kryesisë së Partisë Socialiste në opozitë në Shqipëri, thotë se vazhdimisht është abuzuar me Parlamentin. Ajo thekson se mandatet e deputetëve të opozitës nuk do të humbasin.
Zonja Dade, pse refuzoi Partia Socialiste që të marrë pjesë sot në mbledhjen e jashtëzakonshme të Kuvendit, duke pasur parasysh se ishin eksponentë të saj, të cilët u shprehën se, nëse do të kishte një mbledhje të jashtëzakonshme në seancë të Kuvendit për çështjen e përmbytjeve në Shkodër, atëherë Partia Socialiste do të merrte pjesë, do të thyente bojkotin gati katër ose pesë-mujor të Kuvendit? - Është deklaruar nga kryetari i Partisë Socialiste se do të kthehemi në Kuvend vetëm për çështje të sigurisë kombëtare dhe, padyshim, katastrofa e shkaktuar nga Qeveria e Sali Berishës, që manifestoi një paaftësi dhe papërgjegjshmëri totale, mund të konsiderohet në mjaft elemente edhe si çështje e sigurisë kombëtare. Është kjo arsyeja, që personalitete të Partisë Socialiste i kanë bërë ftesë edhe presidentit që të mblidhte edhe Këshillin e Sigurisë Kombëtare. Është për të ardhur keq që momenti për t'u mbledhur Parlamenti në një seancë të jashtëzakonshme, është kapërcyer, për arsye se edhe me Kushtetutë, me datën që koincidon data 18, por nuk është e përcaktuar në relata me datën, por është e përcaktuar nga Kushtetuta si e treta e muajit janar që fillon sesioni tjetër i Parlamentit shqiptar, ashtu sikur që është përcaktuar që e hëna e parë e shtatorit është nisja e sesionit që vjen pas pushimeve të verës. Pra, nuk kemi të bëjmë me një seancë të jashtëzakonshme, kemi të bëjmë me një seancë të rregullt, që e parasheh edhe Kushtetuta jo vetëm për këtë, për momentin në të cilin thirret Parlamenti, por edhe propaganda bajate që është bërë nga kryetarja e Parlamentit dhe, në mënyrë të veçantë, tejkalimi i disa caqeve që parasheh edhe kompetencat e spikeres së Parlamentit. Sinqerisht edhe mua personalisht, jo vetëm që më ka revoltuar, por edhe më ka bërë të mendoj që këta njerëz që drejtojnë vendin dhe aq më tepër Parlamentin, që normal në një vend me një demokraci të vendosur, është institucioni më dinjitoz, është institucioni nga i cili burojnë të gjitha institucionet e tjera dhe madje një parlamentar konsiderohet në opinionin publik, por edhe në vetë shtetasit e një vendi të caktuar shumë herë më i rëndësishëm sesa vetë Qeveria apo një ministër i caktuar, është për të të ardhur keq pra vazhdimisht që me Parlamentin është abuzuar. Ju flisni këtu për letrën që zonja Topalli ua ka drejtuar të gjithë deputetëve të Partisë Socialiste... - Sigurisht se ishte një letër e pavend dhe zonja Topalli nuk mund t'i trajtojë deputetët se ne duhet të vemi në Parlament nga dashamirësia e zonjës Topalli, sepse mandatet nuk na i ka dhënë zonja Topalli, mandatet i kemi fituar, mandatet na i ka dhënë populli dhe për këtë arsye mandatet mund të na i heqë vetëm populli, apo institucionet që janë kushtetuese. Unë besoj se nuk është bërë asnjëherë fjalë dhe askujt nuk i ka shkuar në mend që ne të lëmë apo të refuzojmë mandatin. Për këtë arsye, madje na janë shkelur të drejta të tjera si deputetë, pavarësisht kemi bërë apo s'kemi bërë betimin. Fakti që ne jemi shpallur deputetë nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, neve na bën deputetë me autoritet të plotë dhe praktikisht ne kemi ushtruar detyrën tonë si deputetë, përveç faktit që nuk kemi vajtur në Parlament. E kam parasysh që ne jemi pranë votuesve tanë, ne shkojmë sistematikisht në zonat ku jemi zgjedhur, ne bëjmë oponencën e punës së qeverisë, që është një nga detyrat që ka Parlamenti, ne kërkojmë informacion, i cili nuk na vihet në dispozicion, sikurse është rasti edhe për katastrofën e fundit. Ne jemi praktikisht pranë njerëzve të dëmtuar edhe nga katastrofa e fundit dhe unë nuk shikoj se deputetët e mazhorancës bëjnë ndonjë gjë më shumë, përveç se bëjnë shoun e radhës në televizion. Zonja Dade, megjithatë, ju keni brenda grupit parlamentar të PS-së, e edhe gjatë mbledhjes së asamblesë kombëtare të PS-së u vu re kjo gjë, deputetë të cilët mendojnë ndryshe, të paktën në këta 6 muaj, që prej zgjedhjeve të përgjithshme parlamentare. Çfarë do të thotë për ju fakti që dje Ben Blushi ka deklaruar se në javën e parë të muajit mars do të hyjë në Kuvend dhe bashkë me të ndoshta edhe deputetë të tjerë kundërshtarë të linjës zyrtare, le të themi, të PS-së? - Nuk e kuptova ekzaktësisht pse z. Blushi përcaktoi pikërisht datën kur sikurse thuhet sipas Kushtetutës skadon afati për të bërë betimin. Por, është normale, që në një parti, aq më tepër në një parti me demokraci të brendshme, të zhvilluar si asnjë parti tjetër, këtu në Shqipëri të paktën, të ketë mendime ndryshe. Por, unë gjithashtu e vlerësoj faktin që këta deputetë, që kanë bërë njëfarë oponence në këta muaj, nuk kanë bërë atë që edhe kanë thënë, që do të shkojnë në Parlament. Kjo tregon se në njëfarë mënyre, ata janë solidarizuar me vendimet dhe kanë respektuar vendimet politike që ka marrë Kryesia, Kongresi, apo strukturat e PS-së. Për sa i përket kritikave që vijnë, sigurisht nuk dua të hyj, nëse ato janë qind për qind të drejta apo lënë vend për të diskutuar, është e drejta e secilit që të bëjë interpretimet që ai mendon, për sa kohë që sigurisht ekziston edhe liria e individit, dhe njëfarë tolerance për debatin në PS, gjë e cila nuk është risi, por ka ekzistuar në vazhdimësi. Nëse këta deputetë do të hyjnë në ditët e para të muajit mars në Kuvend, nuk bëhet fjalë më për të lënë të lirë debatin, por bëhet fjalë për thyerje të një vendimi politik. Pas kësaj zonja Dade, ju personalisht si mendoni, a duhet të përjashtohen apo jo këta deputetë nga Partia Socialiste? - Përgjithësisht, unë nuk flas mbi bazën e hipotezave. Natyrshëm, çdo forcë politike ka rregullat e veta. Ashtu sikurse ne themi se zbatohet Kushtetuta, ne mendojmë që dokumentet bazë që e bëjnë një organizatë politike të jetë serioze dhe marrë përsipër përgjegjësitë, do të thotë që pikësëpari t'i zbatojnë ato rregulla që vendosen së bashku dhe me mekanizmin demokratik, që është përmes shumicës së votës. Unë nuk besoj kurrë se ndokush, aq më tepër me përgjegjshmërinë që ka marrë një mandat, tashmë është mandat joindividual, por e dikton edhe ndryshimi i sistemit zgjedhor, që ne tashmë jemi shumë herë më shumë të detyruar që të zbatojmë vendimet e partisë, sepse ne kemi qenë deputetë të listës zgjedhore, e cila ka bërë që votuesit të votojnë për forcat politike dhe jo për ne si individë. Është gjë tjetër që sigurisht te ne ata kanë parë përfaqësimin e forcave politike, që ne kemi përfaqësuar. Unë besoj që ne duhet të ngrihemi në momentin e përgjegjshmërive që kërkon koha dhe momenti dhe situata politike në Shqipëri është tejet e vështirë. Padyshim, edhe bojkoti ka qenë vendimi më i vështirë i karrierës sime politike në këto 18 vjet të ekzistencës së PS-së. Partia Socialiste është hera e parë që ka marrë një vendim për të bojkotuar dhe ky është një vendim i diktuar nga kokëfortësia e mazhorancës për të mos bërë transparencën e procesit zgjedhor, i cili ashtu sikurse shënohet edhe në raportin e OSBE-ODIHR-it, ka qenë një proces me probleme, në mënyrë të veçantë, procesi i numërimit të votave. Ne kemi kërkuar që të bëhet transparenca e procesit zgjedhor. Është një kërkesë që nuk bie ndesh me normat demokratike, që nuk bie ndesh me legjislacionin shqiptar, është një kërkesë që nuk është kontestuar nga asnjë partner yni ndërkombëtar, është një kërkesë normale dhe madje sa më shumë që të këmbëngulet që kjo kërkesë të mos realizohet, aq më shumë Sali Berisha mbetet në faj. Zonja Dade, më 7 mars përfundon afati gjashtëmujor, të paktën kushtetues, për vlefshmërinë apo jo të një mandati. Mazhoranca ka thënë se do të respektojë Kushtetutën në këtë pikë. Madje, ka interpretime që thonë se në bazë të Kushtetutës, Partia Socialiste, deputetët e saj të grupit parlamentar duhet t'i humbasin mandatet, duhet të zëvendësohen në listë proporcionale. Ndiheni të kërcënuar? Mendoni se do të zëvendësohen 64 deputetët e Partisë Socialiste? Si e shikoni pikërisht këtë moment pas 7 marsit? - Absolutisht, është një propagandë bajate. Nuk ka asnjë mundësi që ne të zëvendësohemi. Unë jam e bindur që mandatet e opozitës nuk do të humbasin dhe ne do të bëjmë atë që është më e mirë për t'u përgjigjur edhe në konsulencë me ata që na kanë votuar, edhe legjislacionit, në respekt të të cilt ne jemi deputetë. Në asnjë rast, Partia Socialiste nuk ka kërkuar jo që të shkelet ligji, por është forca e vetme politike në vend, që gjithë veprimtarinë e saj e ka bazuar mbi legjislacionin dhe ka ngritur zërin fuqishëm kur kjo mazhorancë që vazhdon të qeverisë në mënyrë të padrejtë vendin, ka bërë 14 shkelje kushtetuese me ligjet që ka kaluar edhe në Parlamentin e para 28 qershorit.
Pse nuk është i mjaftueshëm për ju komisioni hetimor për të hetuar zgjedhjet, por që përjashton në mënyrë kategorike le të themi, nga ana e mazhorancës çështjen e hapjes së kutive, me pretendimin, po nga ana e mazhorancës, se kjo është një çështje, e cila shkel ligjin, shkel Kushtetutën? - Absolutisht nuk shkel ligjin, për arsye se ne kemi deklaruar më se një herë, që ne nuk kërkojmë ndryshim të rezultatit. Për sa kohë që ne nuk kërkojmë ndryshim të rezultatit dhe po ta kërkonim ndryshimin e rezultatit, kjo do të ishte një nënvleftësim dhe një mosrespekt për institucionet e këtij vendi dhe kryesisht për gjykatën zgjedhore, pra për kolegjin zgjedhor, i cili, pavarësisht se ka marrë një vendim në shkelje të kodit zgjedhor, ne jemi të detyruar të respektojmë vendimin e kësaj gjykate dhe ne e kemi respektuar. Është për këtë arsye që ne themi se kemi 64 mandate, 65 me gjithë zotin Idrizi, që është larguar tashmë nga grupi i Partisë Socialiste. Ndërsa, hetimi i zgjedhjeve ka të bëjë me momentet, që ne duhet të prevenojmë çdo përpjekje për të manipuluar zgjedhjet e ardhshme. Është për këtë arsye që duhet parë se çfarë ka ndodhur në ato kuti votimi, që ne kemi kërkuar të investigohen. Këtu nuk është fjala vetëm për rinumërim të votave, sepse rinumërimi i votave ndoshta nuk do të ketë të bëjë me përgjegjësi madhore të komisionarëve. Mund të ketë edhe shkaqe teknike në rinumërimin e votave. Çështja më serioze është se çfarë ka ndodhur me listat e votimeve, çfarë ka ndodhur me ato lista që janë ndryshuar ditën e votimit, pra në materialet zgjedhore që u janë vënë në dispozicion komisioneve zgjedhore, a kanë votuar të tjerë në vend të emigrantëve që janë të përfshirë në listat dhe kuptohet që 25 për qind të listave janë të përbëra nga emigrantët, të cilët nuk kanë ardhur për votime dhe kush ka votuar në vend të tyre?! Ajo që është më e rëndësishme, komisionarët që kanë marrë përsipër të kryejnë një detyrë konform kodit zgjedhor dhe e kanë shkelur këtë kod, padyshim që duhet të jenë përgjegjës përpara ligjit dhe nuk ka rëndësi nëse janë përfaqësues të Partisë Socialiste apo përfaqësues të Partisë Demokratike. Përpara ligjit, komisionarët janë njësoj. Dhe këtu, njëherësh hedh poshtë edhe pretendimin e forcave të tjera politike, kryesisht LSI-së dhe PD-së, që ne kishim përfaqësuesit tanë në komision. Ne pikërisht këtë do të bëjmë, që përfaqësuesit tanë të vihen përpara ligjit, në mënyrë që në zgjedhjet e ardhshme askush të mos guxojë që të shkelet ligji dhe të bëhen manipulime, e kjo nuk do të vërtetohet. Është pikërisht për këtë arsye, që ne duhet të japim një mësim kësaj radhe, që askush të mos guxojë dhe as të mos i shkojë në mend që të shkelë ligjin në zgjedhjet e ardhshme që janë shumë afër, janë zgjedhjet për pushtetin vendor. Dhe në këto kushte, padyshim që do të kemi përsëri zgjedhje të dhunuara dhe do të kemi papërgjegjshmëri totale nga ata që mund të blihen apo shiten. Sigurisht në një varfëri kaq ekstreme, askush nuk është i imunizuar nga një korrupsion elektoral. A ka Partia Socialiste një plan të saj mbi mënyrën se di do të veprojë në raport me mazhorancën, deri ku do të shkohet me bojkotin e Kuvendit, a mbetet kusht i panegociueshëm çështja e hapjes së kutive të votimit apo do të shkohet kështu deri në zgjedhjet e ardhshme parlamentare? - Unë besoj që ne kemi pasur një aksion politik konform një agjende të miratuar në asamblenë e përgjithshme të Partisë Socialiste deri në muajin dhjetor, e cila është realizuar në masën 100%. Besoj që ngjarjet e Shkodrës neve na bënë që të shtynim disa veprimtari shumë serioze, siç është rasti edhe i një bilanci që do të bëhej lidhur me organizatën rinore të Freshit. Dihet, më 15 janar ishte përvjetori i themelimit të Freshit dhe ne kishim menduar një veprimtari festive, edhe me pjesëmarrjen e miqve tanë dhe partnerëve tanë nga Brukseli, të Partisë Socialiste Evropiane, të cilët e konfirmuan pjesëmarrjen. Por, për shkaqe të katastrofës së Shkodrës, ne e kemi shtyrë këtë veprimtari. U diskutua edhe dje në asamble, që në një asamble të ardhshme, e cila do të bëhet shumë shpejt, ne do të kemi edhe një agjendë politike, ashtu sikurse e kemi praktikë të veprimtarisë së Partisë Socialiste. Lidhur me mendimet që ne mund të tërhiqemi edhe nga çështjet e ditës, unë besoj se nuk ka gjëra të dhëna dhe të pandryshueshme. Ne jemi fleksibël në agjendën tonë politike. Kuptohet që do t'i përgjigjesh edhe situatës së ditës, edhe do të jesh edhe në përgjigje të veprimtarisë që ka qeveria, e cila është e paparashikueshme nga ana e opozitës. Dhe, puna e opozitës është e tillë që duhet të mbajë qëndrime dhe të shpalosë kundërshtitë e saj apo pse jo, ne një situatë normale, edhe solidaritetin me ato që bën një qeveri normale. Por, në kushtet e një anormaliteti politik, sikurse që është situata në Shqipëri, është normale që të kritikohet qeveria çdo ditë, madje edhe pesë herë në ditë, pse jo. Kështu që besoj, në qoftë se do të kemi analizë të mprehtë dhe ta ndjekin opozitën hap pas hapi, unë besoj se opozita duhet të inkurajohet, besoj që analistët e politikës duhet të jenë në krahë të opozitës, sepse, në fund të fundit, edhe roli i shoqërisë civile ky është. Roli i shoqërisë civile nuk është që të jetë në krahë të qeverisë. Është për të të ardhur keq që të gjithë varen nga qeveria edhe përmes projekteve, edhe përmes financave, të cilat shpeshherë keqpërdorën dhe zor të thuash se mund të gjesh segmente qartësisht të pavarura nga qeveria në këtë situatë. Kam parasysh edhe median, që në shumicën e rasteve është në favor të qeverisë dhe kjo situatë vërtet është për t'u shqetësuar, sepse jemi në kushte të një demokracie thellësisht të dhunuar.
Nga Menada Zaimi/ Radio "Europa e Lirë"
