Roli i shërbimeve informative është të mbrojnë sigurinë e vendit. Por të gjithë ne kemi parë shumë shpesh, në ato vende që nuk janë demokratike, që ai rol shtrembërohet dhe, në fakt, shndërrohet në rol për të mbrojtur ata që janë në pushtet pikërisht nga ata njerëz që ata qeverisin
Nga Xhon L. Uidhers II*
Ambasador i SHBA
English Version Below
Çfarë dëshirojmë të shohim për Shqipërinë? Të gjithë jemi mbledhur këtu si njerëz që janë miq të Shqipërisë dhe mbështetës të demokracisë shqiptare. Jemi mbledhur këtu me qëllimet më të mira; jemi mbledhur këtu për të qenë të dobishëm.
Ideja nuk është nxisim debatet, por të shkëmbejmë mendime, ide, shprehi, dhe ekspertizë në përpjekje për të ndihmuar Shqipërinë që të dalë si një demokraci e fortë dhe e padiskutueshme.
Çfarë do të thotë kjo demokraci, kjo demokraci e fortë? Mbi çfarë themelesh qëndron ajo? Shtylla e thjeshtë e një demokracie është besimi tek njerëzit. Qeveria në një demokraci beson tek populli i saj dhe, në fakt, qeveris vetëm me anë të pëlqimit të qytetarëve të saj.
Në një demokraci të tillë, roli dhe funksioni i shërbimeve informative janë veçanërisht delikate. Dhe një gjë e tillë ndodh në çdo demokraci, si në Shtetet e Bashkuara të Amerikës ashtu edhe këtu në Shqipëri.
Roli i shërbimeve informative është të mbrojnë sigurinë e vendit. Por të gjithë ne kemi parë shumë shpesh, në ato vende që nuk janë demokratike, që ai rol shtrembërohet dhe, në fakt, shndërrohet në rol për të mbrojtur ata që janë në pushtet pikërisht nga ata njerëz që ata qeverisin.
Prandaj, përvoja historike e të gjitha vendeve të përfaqësuara në këtë tryezë tregon që duhet siguruar roli i pavarur i një shërbimi informativ dhe që duhet vendosur me kujdes drejtpeshimi dhe duhen përcaktuar me kujdes përgjegjësitë e një shërbimi të tillë, sidomos kur këto përgjegjësi mund të marrin një natyrë të brendshme.
Për rrjedhojë, është e nevojshme të sigurohet që aty ku kërkohen veprimtari të caktuara të brendshme, ato të kryhen të lira nga ndikimi politik dhe kjo çon drejtpërdrejt tek nevoja që ata që punojnë në shërbimet informative të jenë jopartiakë dhe absolutisht profesionistë.
Mendoj që përvoja e Shteteve të Bashkuara me shërbimin informativ shqiptar pasqyron plotësisht përvojën që sapo përshkroi Ambasadorja McIlwham dhe kjo, në vetvete, pasqyron se sa rrugë të gjatë kanë bërë shërbimet informative në Shqipëri, nga një kohë kur ishin faktikisht një instrument i pushtetit sundues aty ku janë tani: një agjenci me reputacion të fortë dhe reputacion për profesionalizëm.
Të gjithë ne që jemi mbledhur këtu jemi përfaqësues të dy prej organizatave dhe institucioneve më të mëdha ku Shqipëria dëshiron të jetë pjesë - NATO dhe Bashkimi Europian.
Dhe mes të gjithëve ne, të gjithë përvojave tona, ekziston shumë ekspertizë, një histori e gjatë përvoje në ndjeshmëritë dhe nevojat për drejtpeshime, kontrolle dhe balanca, ndarje të pushteteve, përgjegjësi të përkufizuara, që janë të rëndësishme për një shërbim informativ në një demokraci.
Besoj që të gjithë ne, me anë të pranisë sonë këtu, po themi se jemi të gatshëm të ndihmojmë për ofruar të gjitha këto shërbime për të parë reformat e shërbimit informativ në Shqipëri, në përpjekje për ta bërë atë më të mirin e mundshëm. Dhe veçanërisht, për të shmangur gabime që do ta çonin procesin e ndryshimit në shërbimin informativ në drejtimin e gabuar.
Në këtë mënyrë, po kthehem tek ajo që thashë në fillim - besimi. Nxis ata që janë në procesin e hartimit të këtij projektligji që të besoni miqtë tuaj duke i lejuar t'ju ndihmojnë për të krijuar një shërbim informativ, në themel të të cilit qëndron besimi në popullin shqiptar.
(*) Fjala e mbajtur te tryeza e Organizuar nga "Fondacioni Moisiu"
English Version
Remarks by U.S. Ambassador John L. Withers, II
Round Table Organized by the "Moisiu Foundation"
Presidents Moisiu and Meidani, fellow ambassadors, distinguished guests and participants in this round table.
What is it that we all wish to see for Albania? We have all gathered here as people who are friends of Albania and supporters of Albanian democracy. We have gathered here with the best of intentions; we have gathered here to be helpful.
The idea is not to stoke controversy but to exchange opinions and ideas, skills, expertise in an effort to help Albania emerge as a strong and unquestioned democracy.
And what does that democracy, that strong democracy, mean? On what foundations does it rest? The simple pillar of a democracy is trust in the people. The government in a democracy trusts its people and indeed it only governs through the consent of its citizens. In such a democracy, the role and the function of the intelligence services are particularly sensitive. And this is in any democracy, whether the United States of America or here in Albania.
It is the role of the intelligence services to protect the security of the nation. But we have seen all too often, in those nations that are not democratic, that that role becomes distorted and, in point of fact, it becomes a role of protecting those in power from the very people that they rule.
It is therefore the historical experience of all of the nations who are gathered around this table to ensure the independent role of the an intelligence service and to carefully balance and prescribe its responsibilities, and especially when those responsibilities may take on a domestic cast.
It is therefore necessary to ensure that where appropriate domestic activities are required, that they are done free from political influence, and that leads directly to the necessity that those in the intelligence services be non-partisan and absolutely professional.
I think that the experience of the United States with the Albanian intelligence service reflects very much the experience that Ambassador McIlwham just described and that, in itself reflects just how far the intelligence services in Albania have come from a time in which they were indeed an instrument of the ruling power, to where they are now: an agency with a strong reputation and a professional reputation.
All of us who are gathered here are representatives of the two great organizations and institutions that Albania wishes to be part of - NATO and the European Union. And, among all of us, among all of our experiences, there is a great deal of expertise, a long background in the sensitivities and in the needs for balances, checks and balances, separation of powers, defined responsibilities that are important to an intelligence service in a democracy. I believe that all of us, by our presence here, are saying that we are willing to assist in providing all of those services in looking at reforms of the intelligence service in Albania in an effort to make it the best that it can be. And particularly, in preventing it from avoiding mistakes that would lead the process of change in the intelligence service in the wrong direction.
In this way, I come back to my primary point - the point of trust. I would urge those who are in the process of creating this draft law to trust your friends in allowing them to assist you, in creating an intelligence service whose basic premise is to trust the Albanian people.
