Paramendoni sikur gazetarët në Kosovë të bënin një grevë të përgjithshme ndaj takimeve dhe mbledhjeve të qeverisë dhe politikanëve tjerë që kryesojnë institucionet e partitë. Paramendoni sikur ata të refuzonin për një muaj politikanët si lëndë e parë që janë për lajmet e tyre, dhe të jepnin vetëm lajme nga jeta e njerëzve të thjeshtë. Politikanët gjithsesi do t’i kapte paniku.
Nga Albin Kurti*
Paramendoni sikur gazetarët në Kosovë të bënin një grevë të përgjithshme ndaj takimeve dhe mbledhjeve të qeverisë dhe politikanëve tjerë që kryesojnë institucionet e partitë. Paramendoni sikur ata të refuzonin për një muaj politikanët si lëndë e parë që janë për lajmet e tyre, dhe të jepnin vetëm lajme nga jeta e njerëzve të thjeshtë. Politikanët gjithsesi do t’i kapte paniku.
Në Kosovë prodhohet pak. Prandaj ka pak punëtorë, pak njerëz të punësuar. Shumica e popullsisë së Kosovës janë të papunë. Tregtia dhe administrata kurrë nuk mund ta zgjidhin problemin e papunësisë. Pa prodhim, s’ka punësim. Prodhimtarisë i duhen punëtorë dhe jo anasjelltas. Kur planifikohet dhe mundësohet prodhimi atëherë nis edhe punësimi. Punësimi nuk realizohet nga dëshira për punë e të papunëve, por nga nevoja e prodhimtarisë për të punësuar të rinj.
Mirëpo, ka një lloj prodhimi në Kosovë që vazhdimisht e konsumojmë pa e vërejtur këtë gjë. Spontaniteti dhe familjarizimi me të na bëjnë të pavetëdijshëm për të. Ky prodhim është aq masiv dhe i përditshëm saqë duket se është e vetmja industri e mbetur në Kosovë. E kam fjalën për industrinë e mediave, për prodhimin e lajmeve nga televizionet, radiot e gazetat. Nuk është i rëndësishëm këtu lajmi si prodhim i fabrikuar në kuptimin pezhorativ të fjalës dhe as shitja e opinionit të redaksisë si lajm për publikun. Secili lajm, pavarësisht vërtetësisë a saktësisë së tij, pavarësisht aktualitetit a ndikimit të mëpastajmë, është produkt i prodhuar nga gazetarët. Gazetarët janë punëtorët që e prodhojnë lajmin, ndonëse ata mund të mos e përjetojnë veten fare si punëtorë, e lëre më si punëtorë që e prodhojnë lajmin. Ngjarjet e ndodhura rishtas, zhvillimet e ndryshme politike dhe të tjera, të gjeturat e zbuluara nga e kaluara që ishin të panjohura deri më tani, paraqesin lëndën e parë të cilën gazetarët e përpunojnë për ta bërë produktin lajm që shitet mandej. Qytetarët e blejnë lajmin në forma të ndryshme: nga blerja e gazetës dhe pagesa e energjisë elektrike për 3.5 euro më shtrenjtë, e deri te blerja e produkteve të tjera për të cilat morëm vesh ose u cytëm t’i blejmë nga reklamat në media të ndryshme.
Lajmi tashmë është produkt të cilin nuk mund të mos e konsumosh. Kur qytetari ynë shikon, dëgjon a lexon, ai zakonisht shikon, dëgjon a lexon lajme. Lajmin e konsumon sepse e ka të pamundur të mos e konsumojë, dhe normaliteti i këtij konsumimi vështirë të jetë i pakrahasueshëm me çkado tjetër. Lajmi më parë sesa të jetë produkt i zgjedhur, është produkt i munguar. Secili pyet se ‘çka ka të re’, në kuadër të një ping-pong loje midis kureshtjes dhe mërzisë. Fundja, a nuk është kureshtja e njerëzve sot komplementare me mërzinë? Je i mërzitur para se të bëhesh kureshtar, e mandej mërzitesh sërish atëherë kur e reja s’është më e re, kur të resë i kalon risia me nxitim.
Qytetari gjithsesi është i informuar edhe pse kjo nuk tregon asgjë për vetëdijësimin dhe emancipimin e tij. Madje, mund të jetë e kundërta: sa më i informuar, aq më pak i vetëdijshëm është ai. Kur banorët e një lagjeje të Vushtrrisë patën protestuar sepse për disa ditë rresht kishin mbetur pa energji elektrike, flitej në formë shakaje se ata nuk u ngritën në protesta që të kenë energji, por pse nuk patën: disa ditë radhazi ata nuk kishin parë lajme në televizion dhe realiteti u ishte bërë i padurueshëm meqë ai u kishte mbetur i pandërmjetësuar nga lajmet televizive. Porsa kishin filluar të përballen me realitetin e çliruar nga thjerrat që ua impononte televizori, ata ishin rebeluar. Sido që të jetë, karakteri i produktit lajm, pra të qenit e tij virtual karshi realitetit apo materialitetit të tij, çon më pak peshë për atë që do të lexoni në vijim sesa për atë që tashmë e lexuat.
Gjendjen e një shoqërie, cilëndo gjendje në cilëndo shoqëri, e ruajnë forca të caktuara shoqërore. Asnjë status quo nuk është e vetë-qëndrueshme pa forcat prodhuese të status quo-së. Kur punëtorët e një fabrike bëjnë grevë ata e ndërpresin prodhimin e asaj fabrike dhe hedhin farën e ndryshimit të status quo-së. Ata e refuzojnë mirëmbajtjen e gjendjes ekzistuese duke e kërkuar një gjendje tjetër të cilën njësoj do ta mirëmbanin pastaj. Kërkojnë kushte të reja, kushte më të mira, për veten e tyre në punën e tyre. Greva e punëtorëve në fabrikë është shkëputje e hallkës së zinxhirit që lidh lëndën e parë me produktin përfundimtar. Punëtorët refuzojnë të punojnë duke refuzuar të përpunojnë. Gazetarët janë punëtorë. Ata janë prodhuesit kryesorë në Kosovën pa prodhim. Askush nuk mund të bëjë grevë të suksesshme sikurse punëtorët që prodhojnë. Paramendoni sikur gazetarët në Kosovë të bënin një grevë të përgjithshme ndaj takimeve dhe mbledhjeve të Qeverisë dhe politikanëve tjerë që kryesojnë institucionet e partitë. Paramendoni sikur ata të refuzonin për një muaj politikanët si lëndë e parë që janë për lajmet e tyre, dhe të jepnin vetëm lajme nga jeta e njerëzve të thjeshtë. Politikanët gjithsesi do t’i kapte paniku. Njerëzit do të dyshonin nëse ata ekzistojnë. Të tjerëve që u kujtohet t’i kenë parë gjallë do të hamendësoheshin nëse ato ishin veçse holograme. Do të kuptohej se shumë më tepër se që televizionet kanë nevojë për politikanët, janë politikanët ata që kanë nevojë (sidomos) për televizionet. Greva e gazetarëve ndaj gjithë këtyre politikanëve që e lanë Kosovën pa ekonomi e pa ushtri, pa arsim e pa shëndetësi, dhe me gjithnjë e më pak territor, pa dyshim që do ta trondiste status quo-në e tanishme. Sepse në Kosovë gazetarët janë prodhuesit më të mëdhenj, sepse në Kosovë nuk prodhohet asgjë sikur lajmet, sikur lajmet prej politikanëve e për politikanët. E, ndoshta atëherë edhe banorët e lagjes pa energji të Vushtrrisë, jo vetëm që nuk do të ndjeheshin më të vetmuar, por edhe do të rebeloheshin pikërisht pse patën energji elektrike.
* Lider i Lëvizjes “Vetëvendosje!”
