Tiranë, 17 shtator, NOA – “Këtë bashkëbisedim me ju sot mendoj ta përqendrojmë rreth situatës politike më të fundit nisur nga dy elementë, mbi atë çka ndodhi dje në sallën e parlamentit dhe me ato çka janë deklaruar nga Brukseli apo nga një prononcim i kryeministrit, si dhe me ngjarjen e KQZ në ditën e sotme, që ka të bëjë me togfjalëshin “Presim që PS të na kthejë përgjigje”, e ka nisur bashkëbisedimin e tij sot me gazetarwt, kreu i grupit parlamentar socialist, Gramoz Ruçi.
“Ju i keni ndjekur mbrëmë zhvillimet e seancës së parlamentit. Ne e konsiderojmë veçanërisht momentin kur kaluan në votim dekreti i Presidenti për “kthimin dhe kompensimin e pronave” se ka ndodhur një ngjarje e rëndë. E parë në tre plane mund ta përkufizoja me tre fjali, atentat ndaj Kushtetutës së vendit, atentat ndaj parlamentarizmit në këtë vend dhe atentat ndaj votës së lirë të të zgjedhurve të një vendi. Për ta konkretizuar këtë që thashë më lejoni të ndaj bashkë me ju, pse janë të tilla.
Kushtetuta e këtij vendi në nenin 85 pika 2 thotë, citoj: “ Dekreti i presidentit për rishqyrtimin e një ligji e humbet fuqinë kur kundër tij votojnë shumica e të gjithë anëtarëve të kuvendit, pra 71 deputetë. Jo 71 deputetë në sallë, por 71 deputetë kundra ose pro dekretit. Gjë që ju keni pasqyruar mbrëmë, që në votimin që drejtuesja e seancës ka zhvilluar për këtë dekret, dekreti ka regjistruar 68 vota. Pra e ballafaquar me këtë kërkesë të këtij neni të kushtetutës, dekreti është miratuar, dekreti është në fuqi. Pra kjo është shkelja e parë. Ja pse e quajmë atentat ndaj kushtetutës.
Së dyti, parlamenti funksionin sipas kushtetutës së tij, që është rregullorja e parlamentit, që është në zbatim të kushtetues së vendit. Prandaj ne e quajmë atentat edhe ndaj rregullores së parlamentit, atentat edhe ndaj parlamentarizmit të këtij vendi. Çfarë thotë kjo rregullore, citoj, neni 57, pika 4: “ me fillimin e votimit nuk lejohen të bëhen diskutime dhe as ti jepet fjala ndokujt, deri në shpalljen e rezultatit të votimit. Votimi, vazhdon pika 4, nuk ndërpritet për asnjë arsye.
Pra, cilat janë shkeljet. Drejtuesja e seancës nuk shpalli rezultatin e votimit. Drejtuesja e seancës nuk e ndërpreu votimin, megjithëse s’ka asnjë arsye për ta ndërprerë votimin. Rregullorja e përcakton qartë se kur ndërpritet votimi. Por vazhdoi me ligje të tjera. Drejtuesja lejoi që gjatë kohës që votoheshin ligje të tjera, lejoi diskutime, presione, shantazhe të kreut të qeverisë ndaj deputetëve që votuan kundër. Pra edhe njëherë shkeli në çdo gërmë dhe në çdo fjalë kërkesat e nenit që unë sapo citova, 57, pika 4.
Së treti, një nen tjetër i rregullores, 61, pika 1, citoj: “Çdo votim i kryer në kundërshtim me kushtetutën, me ligjin dhe me rregulloren është i pavlefshëm. Drejtuesi seancës, pasi merr mendimin e sekretariatit për procedurat dhe atë të votimit, urdhëron anulimin e votimit dhe bën përsëritjen e tij menjëherë. Pra ajo duhet të shpallte anulimin. Ajo duhet të konsultohej me sekretariatin e procedurave dhe të votimit. Ajo nuk duhet të vazhdonte me votime të ligjeve të tjera. Ajo duhet të deklaronte arsyen pse e anulon votimin dhe të vazhdonte votimin menjëherë. Pra, nuk zbatoi përsëri edhe kërkesat e këtij ligji. Votimi dytë, është në kundërshtim të plotë si me kushtetutën e vendit, ashtu edhe me rregulloren e parlamentit. Sipas paragrafit të parë, të nenit që unë sapo citova, 61, pika 1, që thotë “çdo votim i kryer në kundërshtim me kushtetutën dhe me ligjin, ose rregulloren, është i pavlefshëm”, si i tillë ky votim i dytë që ka zhvilluar kryetarja e parlamentit në mbështetje të këtij neni, të këtij paragrafi, është i pavlefshëm. Pra unë i bëj apel zonjës Topalli të mos zbardhë rezultatin e votimit të dytë për dekretin e presidentit. Ai është antikushtetues, ai është i pavlefshëm, jo sipas interpretimit tim, por sipas zbatimit deri në një të kushtetutës, sipas zbatimit deri në një të rregullores së parlamentit për votimin. Të gjitha këto që unë sapo thashë, vërtetojnë edhe njëherë sesa të drejtë ka pasur Partia Socialiste për kauzën e saj lidhur me transparencën e zgjedhjeve. Problemet që ka kjo maxhorancë i ka me votën e lirë edhe me të zgjedhurit e këtij vendi, pa le më me zgjedhësit shqiptarë.
Pas kësaj që ndodhi mbrëmë, nuk ka besoj as më të voglin iluzion, se me këtë maxhorancë në pushtet, me këtë kryeministër në qeveri, mund të ketë qoftë edhe shpresën më të vogël më për votë të lirë dhe zgjedhje të rregullta.
Vendit tonë nuk i mungon kushtetuta, vendit tonë nuk i mungojnë ligjet, vendit tonë nuk i mungojnë kodet. Vendit tonë i mungon një gjë, i mungon maxhoranca që nuk do të dijë për kushtetutën, nuk do të dijë për ligjet, nuk do të dijë për kode, nuk do të dijë për procedura parlamentare. Prandaj për ne votimi i mbrëmshëm, është një atentat ndaj votës së lirë të të zgjedhurve të këtij vendi, është një atentat ndaj kushtetutës së këtij vendi, është një atentat ndaj parlamentarizmit shqiptar. Sigurisht ne si opozitë, edhe pa ndodhur kjo, por kjo është një plus, si për përmbajtjen e ligjit dhe mos marrjes në konsideratë të atyre që kërkonte presidenti, ashtu edhe për formën e miratimit të këtij ligji, menjëherë grupi parlamentar i Partisë Socialiste do ta çoj për ankimim në Gjykatën Kushtetuese.
Lidhur me problemin e dytë, atë që zoti Berisha në prononcimin e bërë nga Brukseli, në prononcimin e bërë në një nga ekranet tuaja mbrëmë, ashtu edhe në qëndrimin politik të forcës së tij politike në KQZ se është PS që nuk ka kthyer përgjigje dhe ne jemi në pritje të përgjigjes të saj, dua ti rikujtojë zotit Berisha dhe përfaqësuesve të tij se:
Personalisht i ngarkuar nga grupi parlamentar i PS, pas letrës së zotit Patozi, kam zhvilluar në selinë e Kryesisë së Kuvendit të Shqipërisë një takim ku i kam kthyer përgjigje dhe i kam çuar ofertën time të fundit. Takim për të cilin dy ditë më pas jua kam përcjellë në një komunikim me gazetarët pikërisht në këtë sallë dhe me përfaqësues të të gjitha mediave. Së dyti, dy ditë pas dalies së zotit Patozi në një prej kanaleve televizive, pra ai të martën unë të premten, i kam komunikuar zotit Patozi dhe zotit Berisha në veçanti dhe PD në përgjithësi qëndrimin e Partisë Socialiste. Po le ti lëmë përgjigjet nëpërmjet ekraneve dhe televizioneve, por përgjigjja përfundimtare ka qenë institucionale. Në një institucion ku vepron pozita dhe opozita siç është parlamenti shqiptar. Në datën 6 shtator kur është hapur sesioni parlamentar, unë me shkrim në sallën e parlamentit i kam bërë të qartë zotit Berisha dhe po perifrazoj përgjigjen e PS edhe të letrës zotit Patozi, citoj: “por meqë ju keni mendim të kundërt me ne atëherë le ti hapim rrugë hetimit parlamentar me ato që ju i quani materiale zgjedhore. Përsa i përket fletëve të votimit, ne jemi të gatshëm dhe do të pranojmë opinionin e Komisionit të Venecias. Ne e kemi bërë ofertën tonë të fundit, e keni mbi tavolinë z. Kryeministër, vlerësojeni mirë përpara se të jepni përgjigjen përfundimtare, kohë për të humbur nuk ka. Kjo ka qenë përgjigja zyrtare që ja përsëris sot nëpërmjet jush maxhorancës dhe personalisht zotit Berisha.
Dje ju i keni drejtuar një letër përfaqësuesve të PE, mos është kjo një thirrje e dëshpëruar për ndihmë pasi edhe më parë kur ndërkombëtarët kanë hyrë politika shqiptare nuk është se ka arritur në konkluzion për zgjidhjen e kësaj situate. Keni ndërmend ta çoni çështjen e kutive në Komisionin e Venecias nëpërmjet Gjykatës Kushtetuese pasi dhe kryeministri dje dha sinjal për mos djegien e fletëve të votimit?
Unë i kam çuar një letër jo vetëm zotit Fule, por shumë aktorëve dhe faktorëve politik të PE, KE dhe të trupit diplomatik në Shqipëri. Letra në esencë informonte ata lidhur me përpjekjet dhe qëndrimin e PS pas daljes së rezolutës së PE. Ne e kemi mirëpritur, ne e kemi pranuar këtë negocim të Brukselit. Ne jemi shumë serioz në angazhimet që kemi ndërmarrë ndaj tyre dhe sigurisht do të ishte mungesë serioziteti në qoftë se ne nuk do ti vinim në dijeni për përpjekjet tona, lidhur me atë çka PE ka kërkuar nëpërmjet një rezolute për bërjen e transparencës nëpërmjet ngritjes së komisionit hetimor parlamentar. Ashtu sikurse e kam informuar lidhur me negociatat e fundit që janë zhvilluar midis PD dhe PS, ashtu dhe me vendimin e paralajmëruar të KQZ. Pra jo vetëm që nuk është një thirrje e dëshpëruar e forcës sonë politike, por është shprehja e seriozitetit, e pjekurisë, e përgjegjshmërisë së forcës sonë politike, ndaj qytetarëve të këtij vendi, ndaj organizmave që ne aspirojmë për të aderuar dhe ndaj këtij partneriteti që duhet të ketë midis institucioneve ndërkombëtare veçanërisht atyre europiane dhe Shqipërisë. Pra kjo është shprehja e seriozitetit, e vendosmërisë dhe e urtësisë së forcës sonë politike.
Lidhur me atë që ju nënvizuat unë më duket se jam shprehur qartë. Ne marrim përsipër ti drejtohemi një arbitri asnjanës që quhet Komisioni Venecias. Marrim përsipër ti drejtohemi, marrim përsipër të pranojmë dhe verdiktin që ata do japin, cilido qoftë ai. Kjo ka qenë përgjigja që unë i kam kthyer, e fundit dhe oferta e fundit që unë i kam dhënë në negociata z. Patozi. Pra komisioni hetimor të ngrihet, objekti i hetimit të jenë materialet zgjedhore, fletët e votimit ngrijnë deri në momentin që Komisioni i Venecias të shprehet për leximet dhe dallimet që kemi në interpretim midis PD dhe PS.
Zoti Ruçi, çfarë do të thotë që ju merrni përsipër ti drejtoheni një arbitri të paanshëm, do ti drejtoheni komisionit të Venecias mes Sekretarit të Përgjithshëm të KE? Ju thatë se jeni njohur me këtë vullnet të mazhorancës për të vjedhur, mos ndoshta bëtë gabim dje që e latë sallën e kuvendit në momentin e votimit të dekretit?
Lidhur me rrugën sesi do t’i drejtohemi, në komunikimin e para dy javësh, ne kemi ofruar disa rrugë. Një që me vullnet të përbashkët politik të përfaqësuesve të komisionit hetimor ti drejtohemi presidentit, si garant i stabilitetit si garant i Kushtetutës së këtij vendi. Propozimi i dytë me vullnetin e përbashkët politik midis dy forcave politike ti drejtohej kryetarja e parlamentit, si drejtuese e këtij institucioni. Propozimi i tretë, me vullnet të përbashkët politik ti drejtohej Gjykatat Kushtetuese. Propozimi i katërt ka qenë që të ngrijmë komisionin hetimor për materialet zgjedhore sipas atij interpretimi të mazhorancës dhe të vazhdojmë negociatat përsa i përket kutive të votimit. Këto kanë qenë të katërta propozimet tona. Meqë të katërta nuk u pranuan nga kolegu Patozi atëherë oferta e fundit ka qenë: Ne marrim përsipër ti drejtohemi ne, meqë mungon vullneti juaj, meqë mungon dakordësia juaj, Komisionit të Venecias. Atëherë fletët ngrijnë në njërin krahë dhe komisioni hetimor vepron në krahun tjetër vazhdon me objekt hetimi materialet zgjedhore. Ju përmendët Sekretarin e Përgjithshëm. Po, kjo ka qenë pjesë e propozimit tonë, në të cilin mazhoranca nuk ka dëshiruar të bëhet pjesë. Ky është problemi i saj.
Lidhur me pyetjen e dytë, që ju e konsideroni gabim largimin tonë, unë nuk do ta quaja gabim. Këtu kemi të bëjmë me një qëndrim politik të forcës tonë politike lidhur me kauzën tonë. Pra ne kemi bërë lëvizjen tonë të fundit duke marrë pjesë në komisionet e parlamentit dhe në seancat e parlamentit dhe debatet e të gjitha ligjeve. Por nuk është opozita gardiani që garanton zbatimin e Kushtetutës dhe procedurave parlamentare për procesin e votimit. Kështu që ne nuk e konsiderojmë gabim, por e konsiderojmë faj të kësaj mazhorance që ka gjithë përgjegjësinë, të këtij kryeministri, të kësaj drejtuese të parlamentit, e cila duhet të jetë garante për të siguruar funksionimin normal nëpërmjet zbatimit të kërkesave të Kushtetutës, të ligjeve të vendit dhe të procedurave të parlamentit.
Për Komisionin e Venecias, PS në mënyrë të njëanshme do ti drejtohet Sekretarit të Përgjithshëm të Këshillit të Europës?
Nga konsulta që kemi zhvilluar ne nuk ka asnjë rregullore Komisioni i Venecias se kush janë ata që i drejtohen. Sigurisht shtete serioze, me seriozitetin më të madh, kur kanë një situatë të caktuar i drejtohen institucioneve të shtetit, siç është Presidenti, Kryetarja e parlamentit, kryeministri apo gjykata. Meqë kemi të bëjmë për fatin tonë të keq me këtë shtet që kemi, me këto institucione që kemi, atëherë vijmë tek kjo pikë. Nuk ka asnjë pengesë. Ne jemi anëtarë të Këshillit të Europës. Ne jemi grup parlamentar, jo ilegal, por legjitim i këtij vendi. Komisioni Venecias është strukturë e Këshillit të Europës ku ne bëjmë pjesë. Kështu që ne gjykojmë që kërkesa që ne si subjekt politik pavarësisht nëpërmjet apo drejtpërdrejtë, pra nëpërmjet Sekretarit të Përgjithshëm të Këshillit të Europës apo drejtpërdrejtë, do të jetë e vlerësueshme dhe e pranueshme nga ana e Komisionit të Venecias.
Z.Ruçi, në fakt a ka një afat PS për përgjigjen për hetimin e zgjedhjeve të 28 qershorit, duke pasur parasysh tashmë se edhe zgjedhjet lokale janë dekretuar. Dhe në rast se kjo situatë nuk do të ketë zgjidhje, selia rozë, drejtues kryesor të saj kanë deklaruar se do të kërkohet largimi qeverisë. Çfarë nënkupton PS, me largimin e qeverisë. Një pyetje e tretë ka të bëjë pikërisht me dekretet e presidentit për gjykatën kushtetuese dhe anëtarët e gjykatës së lartë. Në fakt PS nuk ka pasur qëndrim zyrtar, në lidhje me këto dekrete. Cili do të jetë pozicioni që PS do të mbajë për këto dekrete në parlament, duke nënkuptuar në këtë pjesë edhe hetimin?
Lidhur me kohën që ka kaluar, çfarë afati. Ka kaluar një kohë shumë e gjatë një vit dhe tashti numërohen ditët apo muajt. Përgjegjësia nuk është e jona, ne me të gjitha format, mjetet parlamentare apo jashtë parlamentare që përdor një forcë politike në një vend demokratik, i ka përdorur, hap pas hapi, ditë pas dite, e muaj pas muaji. Kanë qenë kundërshtarët tanë politik që u ka munguar ky vullnet politik. Kështu që ne nuk e ndjejmë veten fajtor për këtë çështje. Përgjegjësinë morale, politike apo elektorale duhet ta mbajnë kundërshtarët tanë politikë. Sigurisht ju thoni që “nëqoftëse” keni deklaruar largimin. Po, nuk ka zgjedhje në Shqipëri, nëqoftëse nuk bëhet transparenca e zgjedhjeve. Dhe me mos bërjen e transparencës së zgjedhjeve apo me hapin tjetër të djegies së fletëve të votimit, përfundimisht maxhoranca aktuale dhe kreu i qeverisë nënshkruan kapitullim e tij, që do të thotë ai është hajduti i zgjedhjeve. Një njeri që ka vjedhur zgjedhjet kuptohet nuk ka ardhur në pushtet, se në demokraci vjen në pushtet me votë dhe rri në pushtet me punë. Pra ai deklaron se unë s’kam ardhur me votë, por kam ardhur me votë të vjedhur, dua të largohem si një hajdut pushteti. Se i tillë ka ardhur dhe nuk asnjë garanci për zgjedhjet që do të vijnë. Cilat janë mjetet? Nuk do të bëhet shpikje shqiptare, gjithçka do të jetë brenda kuadrit kushtetues, brenda ligjeve të vendit, brenda standardeve dhe parametrave që vepron një forcë politike dhe një popull ndaj një sundimtari, jo ndaj një të zgjedhuri. Gjithmonë me mjete demokratike.
Lidhur me dekretet e presidentit, sigurisht është një problem më vete. Pyetja juaj është një shqetësim jo i vogël, pasi kemi një histori me dy dekretet që kemi kaluar, qoftë për Gjykatën Kushtetuese qoftë për Gjykatën e Lartë. Një përpjekje që maxhoranca aktuale, nëpërmjet përdorimit të parlamentit shqiptar si paradhomë të Partisë Demokratike ka vetëm një pikësynim, vetëm një strategji: të uzurpojë me militantë të vetë, Gjykatën Kushtetuese, Gjykatën e Lartë, SHISH, etj. Në përgjigje të pyetjes tuaj, kur të vijë dita për këto dekrete do të njiheni edhe me qëndrimin e grupit parlamentar dhe të Partisë Socialiste. Një gjë ju them që grupi parlamentar dhe Partia Socialiste do të jenë shumë të vëmendshëm, shumë racional dhe objektiv, për tu bërë një barrikadë e pakalueshme, në këtë përpjekje të kësaj maxhorance për të uzurpuar institucionet kushtetuese të këtij vendi.
NOA
