Tiranë, 28 janar, NOA – Shkrimtari i njohur Ismail Kadare, sot shënon një përvjetor të rëndësishëm të jetës së tij: 75 vjetorin e lindjes.
Me këtë rast, aktivitete të ndryshme letrare janë parashikuar që të zhvillohen në Shqipëri, Kosovë dhe Francë.
Ja jeta e shkrimtarit të madh në pak rreshta biografikë:
Ismail Kadare lindi më 28 janar 1936 në Gjirokastër , ku përfundoi edhe arsimin e mesëm; më 1958 mbaroi degën e gjuhës e të letërsisë në Universitetin e Tiranës . Më pas shkoi në Moskë me studime për dy vjet në Institutin “Gorki”. Është poet , prozator dhe një nga përfaqësuesit më të shquar të letërsisë shqiptare. Rrugën e krijimtarisë letrare e nisi si poet që në vitet e gjimnazit , por u bë i njohur sidomos me vëllimin Shekulli im (1961), që u pasua nga vëllimet e tjera poetike, si: Përse mendohen këto male (1964), Motive me diell (1968) dhe Koha (1976). Vepra poetike e Ismail Kadaresë shquhet për idetë e thella dhe për figuracionin e pasur e origjinal; rol me rëndësi për pasurimin e poezisë shqiptare. Në fushën e prozës, Ismail Kadare ka lëvruar tregimin, novelën dhe romanin. Prozën e tij e karakterizojnë përgjithësimet e gjëra historiko-filozofike, subjekti i ngjeshur dhe mendimi i thellë i shprehur shpesh me anë të parabolës, mbi bazën e asociacionit apo të analogjive historike. Ideja e romanit Gjenerali i ushtrisë së vdekur (1964) është shpirti liridashës i popullit shqiptar. Temën e shpirtit të pamposhtur të shqiptarëve nëpër shekuj autori e trajtoi edhe në romanin Kështjella (1975). Në romanin Kronikë në gur (1970) Kadare kritikoi psikologjinë provinciale dhe traditat prapanike. Probleme të rëndësishme të historisë janë trajtuar edhe në përmbledhjet me tregime e novela Emblema e dikurshme (1977), Ura me tri harqe (1978) dhe Gjakftohtësia (1980). E veçanta e talentit të Ismail Kadaresë shfaqet sidomos në trajtimin, nga një këndvështrim i ri, i temës historike dhe në tingëllimin e mprehtë aktual që është i aftë t’i japë asaj. Një nga krijimet më të shquara të Ismail Kadaresë dhe të të gjithë letërsisë së re shqiptare është romani Pallati i endrrave(1981).
Shumica e veprave të Ismail Kadaresë janë përkthyer në shumë gjuhë të botës dhe janë pritur shumë mirë nga publiku lexues.
Veprat e Kadaresë
Frymëzime djaloshare – 1954 Shekulli im – ( 1961 ) Gjenerali i ushtrisë së vdekur – roman- 1963 Përse mendohen këto male – 1964 Dasma – 1968 Motive me diell – (1968) Kështjella – roman – 1970 Kronikë në gur – roman – 1971 Koha ( 1976 ) Dimri i madh – roman – 1977 Ura me tri harqe – 1978 Prilli i thyer – 1980 Gjakftohtësia – përmbledhje novelash – 1980 Koha e shkrimeve – 1986 Koncert në fund të dimrit – 1988 Vepra Letrare – 1981 – 1989 Dosja H – 1990 Piramida – 1992 Shqipëri – 1995 Pallati i ëndrrave – 1996 Dialog me Alain Bosquet – 1996 Spiritus – roman- 1996 Kushëriri i engjëjve – ese- 1997 Poezi – 1997 Kombi shqiptar në prag të mijëvjeçarit të tretë – ese- 1998 Tri këngë zie për Kosovën – triptik – 1998 Ikja e shtërgut – tregim – 1999 Qorrfermani – roman – 1999 Vjedhja e gjumit mbretëror – tregime – 1999 Ra ky mort e u pamë – ditar për Kosovën, artikuj, letra – 2000 Kohë barbare (Nga Shqipëria në Kosovë) – biseda – 2000 Breznitë e Hankonatëve – 2000 Vajza e Agamemnonit – 2000 Bisedë përmes hekurash – 2000 Elegji për Kosovën – 2000 Lulet e ftohta të marsit – roman – 2000 Unaza në kthetra – 2001 Eskili, ky humbës i madh – 2001 (ribotim) Qyteti pa reklama – roman – 2001 Jeta, loja dhe vdekja e Lul Mazrekut – roman – 2002 Pasardhësi – roman – 2004 Shkaba – 2004 Identiteti evropian i shqiptarëve – 2006 Hamleti, princi i vështirë – Sprovë – 2006 Spiritus – 2007 Çështje të marrëzisë – Poshtërimi në Ballkan – Muzgu i perëndive të stepës.
n.e/NOA
