Ambasadori amerikan në Kosovë, Christopher Dell, në një intervistë për Zërin e Amerikës ka reaguar ashpër ndaj refuzimit të krye parlamentarit Jakup Krasniqi për të kërkuar heqjen e imunitetit të deputetëve që janë nën hetime. Ai thotë se me këtë qëndrim kryetari i Parlamentit po i shkakton dëme të rënda Kosovës dhe po nxitë pikëpyetje nëse duhet të qëndrojë edhe më tej në pozitën që ka aktualisht.
Zëri i Amerikës: Këto ditë EULEX-i ka kërkuar nga Parlamenti një Rezolutë lidhur me imunitetin e deputetëve. Si mund të zgjidhet kjo çështje?
Christopher Dell: Ka individë në Parlamentin e Kosovës, për fat të keq duke filluar me kryetarin e Parlamentit që kanë provuar të paraqesin këtë si një formë të sulmit ndaj trashëgimisë së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, si një sulm ndaj historisë së përpjekjeve për pavarësi, për të cilën njerëzit e këtij vendi me të drejtë janë krenar. Mendoj se kjo është shtrembërim i plotë i kësaj çështjeje. Kjo është çështje që ka të bëjë me individë që janë akuzuar për krime lufte. Ne nuk e dimë nëse ata individë janë fajtorë apo jo, por tashmë ata kanë një re mbi kokë sepse janë shënjuar publikisht. Ata kanë po aq të drejtë në drejtësi aq sa edhe viktimat apo familjet e tyre. Përpjekjet për ta paraqitur këtë si një sulm ndaj Ushtrisë Çlirimtare, është një përpjekje për të devijuar drejtësinë. Jam shumë i zhgënjyer që kryetari i Parlamentit hodhi poshtë letrën e EULEX-it duke u përgjigjur se nuk ka bazë për këtë duke nxjerrë një numër argumentesh ligjore të pakuptimta e qesharake si përpjekje për të shmangur përgjegjësitë e tij. Mendoj se kryetari i Parlamentit i mbështetur nga individë të caktuar, i ka bërë një dëm Kosovës. Shtetet e Bashkuara kanë punuar shumë me EULEX-in, për të siguruar një përfundim që nuk ka të bëjë me individë, me krime të luftës e as me vlerat e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Dhe më lejoni të them se kurrë nuk kam menduar se Ushtria Çlirimtare ka luftuar, kurrë nuk kam menduar se Shtetet e Bashkuara apo NATO e mbështetën Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës sepse ajo luftoi për të mbrojtur kriminelët e lutës nga drejtësia. Unë kam menduar se Ushtria Çlirimtare, luftoi për të penguar kriminelët e luftës që të përmbushin planet e tyre kundër njerëzve të Kosovës. Pra, po them se qëndrimi i kryetarit të Parlamentit është devijim i trashëgimisë së asaj për të cilën Ushtria Çlirimtare ka luftuar në emër të njerëzve të Kosovës. Veprimet e sotme e vënë Kosovën në kundërshtim më komunitetin ndërkombëtarë. Krimet e luftës, ndjekja e krimeve të luftës, vënia e individëve para drejtësisë për krime lufte, janë çështje e vlerave thelbësore për Shtetet e Bashkuara dhe për Evropën. Kryetari Krasniqi, zgjodhi të sfidojë komunitetin ndërkombëtarë, të sfidojë miqtë më të mirë të Kosovë në emër të mbrojtjes së një apo dy miqve të tij. Kjo më nxitë të shtrojë pyetjen nëse ai vërtetë është i përshtatshëm të mbetet në pozitën që ka aktualisht.
Zëri i Amerikës: Po flisni për zotin Krasniqi dhe disa individë, a do të thotë kjo se ka vullnet të mjaftueshëm tek pjesa tjetër e Parlamentit dhe qeverisë për të mbështetur këtë rezolutë?
Christopher Dell: Të kthehemi tek kërkesa. Kërkesa nga EULEX-i është shumë e arsyeshme për të kërkuar interpretimin e asaj se çfarë imuniteti gëzojnë anëtarët e Parlamentit. Siç e dini, dhe në fakt siç thuhet edhe në analizat e vetë kryetarit të Parlamentit ku ai e ka bazuar refuzimin, neni 9 i ligjit për deputet e thotë qartazi se deputetët gëzojnë imunitet nga ndjekja vetëm për veprimet e kryera në pozitën zyrtare. Nuk mendoj se ka ndonjë paqartësi, por unë nuk jam Gjykata Kushtetuese. Nëse ka mëdyshje, atëherë çështja duhet të shtrohet para Gjykatës Kushtetuese. Ajo çfarë ka bërë kryetari i Parlamentit, është bllokim i Gjykatës Kushtetuese nga mundësia për të dhënë një mendim legjitim së çfarë është imuniteti, sa ka imunitet dhe si zbatohet tek deputetët në rrethana të caktuara. Duke e bërë këtë, ai ka siguruar se do të ketë kundërshti ndërmjet Kosovës dhe Evropës e Shteteve të Bashkuara, sepse ajo çfarë ka bërë është se ai ka krijuar një situatë kur Parlamenti ose duhet të votojë për dhe kundër imunitetit të ndonjë deputeti, ose të vazhdojë të refuzojë faktin se ka akuza serioze dhe duhet të ketë hetime serioze dhe drejtësia të vihet në vend. Nëse është më e lehtë për kryetarin e Parlamentit dhe ata që e mbështesin atë, të mbrojë një kriminel lufte sesa të përmbushin përgjegjësitë e tyre, e kuptoj vendimin e tyre, Është një vendim legjitim që mund ta marrin, por ai do t’i sjellë dëme të pariparueshme Kosovës dhe reputacionit të saj ndërkombëtarë. Mendoj se është veprim i papërgjegjshëm dhe mendoj se kjo nxitë në mendjen time dhe jam i sigurt edhe në mendjet e njerëzve në Washington nëse ky njeri është i përshtatshëm të mbetet në pozitën aktuale. Sigurisht nuk është i përshtatshëm të shërbejë si president i Kosovës, E di se është synim i tij. Ajo çfarë ka provuar të bëjë këto ditë, është pasqyrim i ambicies së tij frustruese dhe mendoj se është dëshmia më e qartë pse ai nuk është i përshtatshëm për atë pozitë.
Zëri i Amerikës: Derisa flasim për këtë çështje emri i zoti Fatmir Limaj është përreth. A është kjo çështje që ka të bëjë vetëm me zotin Limaj?
Christopher Dell: Nëse Parlamenti dëshiron të votojë nëse duhet t’i hiqet imuniteti Ftamir Limajt, nëse deputetët ndjehen më mirë të qëndrojnë në Parlament dhe të votojnë për ose kundër për këtë çështje, në vend se t’i kërkohet Gjykatës Kushtetuese të përmbushë detyrën e saj dhe të qartësojë këtë çështje, nëse ata preferojnë të votojnë po ose jo për imunitetin e Fatmir Limajt, në rregull. A është kjo më e lehtë për ta? Mund ta imagjinojë se nuk do të jetë, sepse njerëzit duhet të zgjedhin nëse do të qëndrojnë para opinionit dhe të thonë, po, unë po votoj për të mbrojtur një individ nga drejtësia dhe akuzat për krime lufte, ose nuk po votoj dhe kjo ka rrjedhoja politike. Kjo ishte një përpjekje për ta bërë këtë një çështje që nuk ka të bëjë me individët, por me interpretimet ligjore. Ata e refuzuan këtë dhe tash duhet të votojnë për dhe kundër për një individ. Sërish, do të doja të kishte një përfundim tjetër, sepse nuk ka të bëjë me një individ, por është çështje parimi dhe e kuptimit ligjor të kushtetutës. Dhe ka rrugë që kjo të zgjidhet duke mos e shndërruar në çështje të një individi, të vlerave të Ushtrisë Çlirimtare, të trashëgimisë së luftës. Ata e refuzuan një përfundim të tillë dhe e vetmja zgjidhje që ka mbetur është që EULEX-i të kërkojë nga Parlamenti t’i heq imunitetin Fatmir Limajt. Atëherë kryetari Krasniqi dhe të tjerët duhet të votojnë me po ose jo për këtë dhe tashmë e dimë se cili është qëndrimi i tyre dhe më e rëndësishmja, qytetarët e Kosovës e dinë qëndrimin e tyre.
Zëri i Amerikës: Por, ambasador a ka rrezik që ajo Rezolutë do të mund të nxiste ndarje të thella në Parlament, tek partitë politike dhe posaçërisht ndarje të thella në Partinë Demokratike të Kosovës?
Christopher Dell: Nuk e di për ndarjet në Parlament. Ne kemi marr vesh se pjesa më e madhe e grupeve parlamentare janë të gatshëm të mbështesin Rezolutën për të kërkuar qartësi në çështjen e imunitetit. Kjo është një çështje më e rëndësishme se sa një deputet. Tashmë kemi parë avokatin e një deputeti tjetër që doli në publik dhe tha se ai është imun nga ndjekja për krime lufte, sepse është deputet. Një përpjekje tjetër për hetimin një anëtari tjetër të parlamentit është bllokuar për këtë shkak. Njerëzit në Kosovë duhet të dinë nëse Parlamenti do të bëhet strehim për këdo që synon të shmang ndjekjen për krimet që ai apo jo ka kryer. Nëse do të kemi një parlament të keqbërësve që janë atje për t’u fshehur nga ligji, meqë disa individë kanë lejuar një interpretim të tillë sipas të cilit, duke qenë deputet, fitoni imunitet të plotë nga ndjekja për çfarëdo që keni bërë, përfshirë edhe akuzat për veprime të kryera para se të kishte parlament të Kosovës, pavarësi dhe qeveri të saj. Nëse ky është interpretimi që mbështesin qytetarët e Kosovës? Nëse ky është Parlamenti që duan ata? Në rregull. Kjo është zgjedhje legjitime e qytetarëve të Kosovës. Besoj se fjalët e Kushtetutës janë të qarta, por lëreni Gjykatën Kushtetuese ta marrë vendimin. Nëse njerëzit janë të kënaqur që Parlamenti të marrë vendime në vend të Gjykatës Kushtetuese, Mirë. Atëherë do të kemi një përfundim të tillë që i merr fuqinë Gjykatës Kushtetuese për t’ia kaluar Parlamentit, që nuk ishte kurrë një synim. Por, nëse kjo është politikisht e pranueshme për njerëzit këtu, ky është vendim për Kosovën.
Zëri i Amerikës: A e keni diskutuar ju me zotin Krasniqi dhe me përfaqësuesit tjerë të Kosovës rreth kësaj çështjeje?
Christopher Dell: E kemi diskutuar këtë çështje me të gjitha autoritetet.
Zëri i Amerikës: Dhe cili është qëndrimi i tyre?
Christopher Dell: Besoj se qeveria e kupton se nevoja e qartësimit të çështjes së imunitetit është e rëndësishme për çështje më të mëdha sesa e një deputeti. Besoj se janë të gatshëm ta mbështesin dhe të ndërmarrin hapat nevojshëm pasi që Parlamenti të miratojë Rezolutën, besoj se Gjykata është e gatshme ta shqyrtojë çështjen dhe të ofrojë opinionin e saj ligjor. Mendoj se të gjithë janë të gatshëm të bëjnë punën e tyre. Rezistenca fillon në Parlament.
Zëri i Amerikës: EULEX-i si mekanizëm që ka ngritur këtë çështje, është kritikuar për zbatim të standardeve të dyfishta. Një palë për veriun e Kosovës dhe një palë për pjesën tjetër. Si e shihni ju këtë çështje?
Christopher Dell: Është vërtetë e rëndësishme të mos përzihen këto dy çështje. Ky është një argument I njerëzve që nuk duan të shohin veprime të ligjshme të EULEX-it në jug, Argumenti është që meqë EULEX-i nuk po mund të veprojë në veri, atëherë nuk duhet të provojë të bëjë këtë në jug. EULEX-i ka detyrim të përmbushë pjesë të mandatit të tij dhënë nga qeveria e Kosovës, për të çuar përpara hetimet që kanë të bëjnë me krimet e luftës. Thjeshtë për faktin se EULEX-i po kalon kohë të vështira për të vendosur sundimin e ligjit në veri, nuk është arsyetim për të braktisur mandatin e tij për të hetuar krimet e luftës kudo në territorin e Kosovës. Unë e refuzoj një argument të tillë. E dimë se EULEX-i ka vështirësi, shumë rezistencë në veri për të ushtruar mandatin e tij atje, por kjo nuk është një arsyetim për të lënë të pa hetuara krimet e luftës dhe veprimet tjera të urryera në pjesën tjetër të Kosovës.
Zëri i Amerikës: Zoti ambasador, për fund, a do të thotë kjo se jeta politike e zotit Krasniqi po i ofrohet fundit.
Christopher Dell: Mendoj se përderisa ai nuk tregon një ndjenjë më të lartë të përgjegjësisë për zgjidhjen e problemeve që ka pasur deri tash, do të jetë e pamundur për Shtetet e Bashkuara që të vazhdojnë të punojnë me të si partner.
NOA/ VOA
