Athinë, 9 shtator, NOA - Ndërmjetësuesi i Kombeve të Bashkuara për zgjidhjen e kontestit të emrit mes Maqedonisë dhe Greqisë, gjatë një interviste për të përdtishmen “Kathimerini”, ka pohuar se ndjen keqardhje që të dyja palët ende nuk po arrijnë dot në një marrëveshje. Z. Nimic, a keni qenë ndonjëherë të afërt me një zgjidhje?
- Ka pasur disa herë gjatë këtyre 20 viteve, kur ndjeva që njëra anë dukej të ishte më afër për një qasje fleksibile, por tjetri nuk ishte, dhe anasjelltas.
Ku do të qëndrojë ndërmjetësimi juaj në këtë moment?
- Unë vazhdoj t’i shoh Adamantios Vasilakis dhe Zoran Jolevskin, shumë të rregullt dhe shkëmbej ide me ta, si edhe me pjesëmarrësit e tjerë në proces.
A keni plan për të vënë përpara tyre një propozim të ri së shpejti?
- Ashtu siç janë gjërat tani, unë nuk do të paraqes një propozim të ri me armatim të lehtë, nëse unë kam një tregues nga të dy anët se ka interes serioz të paraqitur. Por edhe nëse nuk arrij në përfundimin se ka një mundësi serioze për të qenë e pranuara nga të dyja palët, si bazë e negociatave. Në këtë fazë, është më mirë të mos paraqesim një propozim të ri, se sa të ketë një përpjekje më shumë që të hidhet poshtë menjëherë nga njëra, ose të dyja palët. Thuhet se ka një numër të ideve ende në tryezë, të denja për vazhdimin e dialogut përmes procesit të OKB-së ose të dyanshme dhe unë jam i gatshëm të jem i dobishëm.
A jeni të pikëlluar që nuk keni arritur të krijoni një marrëveshje pas gjithë këtyre viteve?
- Pavarësisht se nuk ka një zgjidhje përfundimtare, pas gjithë këtyre viteve, unë besoj se kjo mund të bëhet, dhe shpresoj se përmes dialogut konstruktiv, udhëheqjes së vazhdueshme, ne do ta gjejmë një zgjidhje të pranueshme.
Si e shikoni vendimin e qeverisë Karamanlis në vitin 2007 për të pranuar zyrtarisht një emër të përbërë?
- Në vitin 2007, qeveria greke bëri një gjest të rëndësishëm zyrtarisht pranoi një emër të përbërë që përfshin termin "Maqedoni". Nuk ishte e lehtë dhe duhet të jetë vlerësuar si një kontribut në procesin e zgjidhjes së kësaj çështje.
Po lëvizja nga Papandreu për të filluar bisedimet e drejtpërdrejta me homologun e tij? - Bisedimet e drejtpërdrejta mes Papandreut dhe Gruevskit, janë një gjë e mirë. Fakti që ka një dialog në atë nivel, hap mundësinë dhe bën që një përparim më i lehtë të imagjinohet, por natyrisht marrëdhëniet e mira personale janë një gjë dhe marrëveshjet substanciale, një tjetër.
Si e shikoni vendimin për të vënë një statujë të madhe të Aleksandrit të Madh në sheshin qendror të Shkupit? - Lëvizjet nga çdo anë, që nxisin tensionet, nuk janë të dobishme. Ata i bëjnë njerëzit të pyesin veten se cilat janë qëllimet reale të veprimeve të tilla dhe prandaj e bëjnë më të vështirë të përqendrohen në mënyrë konstruktive në arritjen e një zgjidhje të drejtë të pranueshme. Unë mendoj se çështja e respektit për trashëgiminë dhe çështjet historike do të jetë më lehtë të trajtohen menjëherë, kur një zgjidhje për "emrin" është gjetur.
Cili ishte ndikimi për njohjen e Maqedonisë si "Maqedonia" nga administrata e presidentit Bush një ditë pas rizgjedhjes së tij? - 2004. Njohja e Maqedonisë si "Maqedoni" krijoi një zhurmë në Greqi. Unë nuk di asgjë nga e mëparëshmja dhe isha i habitur me veten. Unë kurrë nuk e thashë arsyen, por mbaj mend se administrata e presidentit Bush mendonte se Shkupi ka qenë më afër me politikat e tij në Irak dhe Afganistan dhe vende të tjera të kërkuar për shpërblimin e tyre, derisa Greqia nuk ishte. Ndjesia ime ishte gjithashtu se administrata e Bushit gjithashtu mendonte se ata janë një vend i vogël, kanë probleme serioze të brendshme dhe se njohja amerikane e emrit kushtetues do të ndihmonte në zgjidhjen e çështjeve të brendshme.
A i jepte administrata e Presidentit Bush mbështetje Shkupit mbi thelbin e çështjes?
- Ajo që më dukej mua, ishte se administrata e Bushit qe e ndikuar nga pikëpamja se vendi thjesht kishte të drejtë ta quante veten në mënyrën që ata donin. Të paktën kjo është ajo që unë besoj se ishte motivimi, por kjo kurrë nuk është thënë, dhe si një zyrtar i OKB-së në këtë fazë të karrierës sime, nuk kam marrë pjesë në të menduarit e qeverisë amerikane mbi këtë çështje.
Ishte marrëveshja e përkohshme e parë, një qasje e drejtë? - Historianët do të vendosin nëse marrëveshja e përkohshme qe drejtimi i duhur për t'u ndjekur. Nga njëra anë ishte e mirë, sepse ajo u solli dy vendeve dhe popujve të afërt përmirës marrëdhëniesh të tyre, por problemi nuk ka përfunduar, dhe mund të thuhet se kemi humbur një mundësi për t’i zgjidhur të gjitha përnjëherë. Nga ana tjetër, nëse ne nuk e kishim arritur marrëveshjen e përkohshme, marrëdhëniet mund të kishin qenë në një situatë të keqe sot.
Cili ishte kontributi i Richard Holbrooke? - Hollbruk ishte një personalitet i fortë, unë kam punuar me të në Departamentin e Shtetit në vitet ‘70. Ai përdori gjendjen e tensionuar në pjesën tjetër të Ballkanit në vitin 1995 për t’i nxitur personalisht të dy liderët, Andreas Papandreu dhe Kiro Gligorov. Dhe ka ndihmuar Sekretarin e Shtetit, Cyrus Vance dhe mua për pranuar marrëveshjen e përkohshme që Vance dhe unë kisha negociuar.
Përshtati: n.e/NOA (Marrë nga “Ekathimerini”)