Ankara, 26 shtator, NOA – Marrëdhëniet mes Turqisë dhe Izraelit janë thyer për shkak të tensionit që u përshkallëzua prej këtij të fundit. Kështu është shprehur në një intervistë televizive për CNN, kryeministri turk, Rexhep Taip Erdogan.
Z. Erdogan. Po flitet për një ashpërsim të marrdhënieve mes Turqisë dhe Izraelit. A mund të na thoni diçka rreth kësaj?
“Marrëdhëniet mes Turqisë dhe Izraelit janë thyer për shkak të tensionit që u përshkallëzua prej këtij të fundit. Ftohja filloi me sulmin izraelit mbi një flotë që transportonte ndihma humanitare në Gaza. Në këtë sulm, nëntë persona të popullit turk u vranë, ndërsa njëri prej tyre ishte një qytetar amerikan. Dhe të drejtat e qytetarit amerikan nuk ishin mbrojtur nga Shtetet e Bashkuara. Që në këtë datë, nuk janë miratuar kundër Izraelit qëndrime serioze për humbjen e jetëve atje.
Po Turqia, si ka reaguar paskëtaj? "Në fakt, demokracia, të drejtat dhe liritë duhet që të kenë mbrojtje në shtëpi. Ne i patëm dhënë paralajmërimet tona Izraelit. Në fakt, kjo është arsyeja për luftë. Kjo është diçka që ju nuk mund ta bëni në ujërat ndërkombëtare. Ne u kërkuan atyre të kërkojnë falje dhe të paguajnë kompensim, si edhe të eliminojnë embargon në Gaza dhe për të gjithë. Nëse nuk plotësohen këto kërkesa, marrëdhëniet mes Turqisë dhe Izraelit nuk do të bëhen përsëri normale. Ne nuk kemi ndërmarrë asgjë kundër popullit të Izraelit, por ky është një qëndrim kundër qeverisë së Izraelit". Po në lidhje me Sirinë, çfarë masash është duke ndërmarrë Turqia?
"Ne veprojmë mbi disa parime. Këto parime përcaktojnë marrëdhëniet tona. Ne mund të jemi shokë. Por ju e humbni pozicionin tuaj kur shkelni demokracinë, të drejtat dhe liritë. Kjo është ajo që ndodhi me Sirinë. Ne e kemi humbur durimin tonë. Asnjë administratë nuk mund të qëndrojë në rrugën e Might dhe të godasë popullin. Në fund, njerëzit sirianë do të marrin vendimin përfundimtar si njerëzit në Egjipt, Tunizi dhe Libi". Po referuar vendosjes së sistemit anti-raketor të NATO-s në Turqi?
"Turqia nuk do të lejojë sulme kundër Iranit nga territoret e saj. Dhe ata të cilët nuk i imponojnë sanksione ndaj Iranit për shkak të programit të tij bërthamor, le t’i vënë sanksione edhe Izraelit për të njëjtën gjë”. Një pyetjeje në lidhje me politikën e jashtme të Turqisë ...
“Bota jonë është ngopur me luftëra. Ne nuk duam një botë ku triliona dollarë janë shpenzuar në industrinë e mbrojtjes. Kryeministri spanjoll, Jose Luis Rodriguez dhe unë, jemi ende bashkë në kryesimin e nismës së Aleancës së Qytetërimeve. Çdo gjë që është e botës perëndimore, nuk mund të jetë e nevojshme dhe e drejtë. Ne punojmë për miratimin e shkencës së Perëndimit, ne punojmë që të miratojmë çdo gjë që ka qenë dhe është e bukur në Perëndim. Por le të mos harrojmë se janë me të vërtetë edhe shumë gjëra të bukura në Lindje, që bota nuk duhet t’i lërë mënjanë”.
Si janë aktualisht marrdhëniet e Turqisë me SHBA-në?
“Personalisht, Presidenti Barack Obama është dikush si unë në të vërtetë. Dhe unë dua që ai të ketë politikë shumë të suksesshme në zbatimet e saj. Kur ai mori zyrën, ka pasur vështirësi ekonomike të mëdha mbi supet e tij. Nëse ai do t’i kishte zgjidhur këto vështirësive, ai do të ishte liruar sot. Për partneritet strategjik, Turqia dhe Shtetet e Bashkuara janë model, ato kanë marrë marrëdhënie në një nivel shumë më të lartë".
Përshtati: n.e/NOA