English

Rreziku për Europën është real

"Shtetet e Bashkuara bashkëpunon me vendet e Europës, nëpërmjet NATO dhe BE-së, për të përmbushur sfidat e nga Afganistani, Irani,Libia dhe Kosova, dhe çështje ndërkombëtare si pirateria apo/dhe terrorizmi. Në të njëjtën kohë, kërcënimet në Europë janë të vërteta"

Nga Kurt Volker

Ndërsa Europa është duke u përpjekur për të përballuar krizën më të madhe “që nga Lufta e Dytë Botërore”, Kryeministri italian Mario Monti, kancelarja Angela Merkel dhe presidenti Nicolas Sarkozy u takuan më 24 nëntor në Strasburg, për të debatuar se çfarë veprimi duhet ndërmarrë dhe hapa konkret për të shpëtuar Eurozonën. Sot, Presidenti Obama do të takohet me presidentin Herman van Rompuy, Hoze Manuel Barroso dhe Përfaqësuesen e Lartë Catherine AshtonUashington, për të diskutuar rreth bashkëpunimit mes Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Europian. Takimi i parë mund të ketë pasoja të rëndësishme për të ardhmen e Europës, por edhe për SHBA-të dhe ekonominë globale. Një recesion i ri në Evropë do të çojë në një ngadalësim të eksporteve kineze në Europë: kjo do të zvogëlojë rritjen ekonomike në Kinë, e cila mund të shkaktojë një recesion të dyfishtë në Shtetet e Bashkuara. Në rastin më të keq, një kolaps i vërtetë i eurozonës do të kishte pasoja edhe më të mëdha. Shtetet e Bashkuara kanë një interes të dhënë në suksesin e këtij takimi të parë. Megjithatë, nuk ka gjasa që takimi i dytë, në të cilin Shtetet e Bashkuara janë të përfshira me të vërtetë, të kenë rezultate me rëndësi të madhe. Dallimi në mes këtyre dy takimeve flet shumë. Jo vetëm Bashkimi Europian duket gjithnjë e më e paaftë për të përballuar me sfidat e mëdha të brendshme: dhe për më shumë pa strukturat adapte për të menaxhuar, në nivel lidershipi, të ekonomisë globale. Pjesa tjetër e botës ka marrë një rol, si një spektator dhe po shikon nga larg Evropën. Kjo distancë çan vrullshëm përveç besimin të jashtëm sidomos në lidhje me investimet në letrat me vlerë europiane, duke rritur normat e interesit, ndërsa bien vlera (ratings), duke e bërë dhe më të vështirë për të zgjidhur krizën. Kjo është edhe më e rëndësishme për të parë se si strukturat jofunksionale të BE-së, si për shembull, demografia në rënie, ekonomitë e ngurta dhe krizat e vazhdueshme, fshehin shumë pika të forta të Europës. Europa mbetet një nga lojtarët më të mëdhenj dhe më të pasura në skenën globale ekonomike. Me më shumë se gjysmë miliardi banorë dhe një GDP nga më të lartat në botë, kontributi i saj për mbajtjen e paqes dhe zhvillimin botëror është i padiskutueshëm. Politikisht, Europa është një fortesë për afirmimin e vlerave demokratike dhe të një rendi ekonomik ndërkombëtare i llojit liberal. Siç tregohet edhe nga kolegu im Dan Hamilton, në raportin e tij vjetor “Ekonomia Transatlantike 2011”, ku mes Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimi Europian mbetet e marrëdhënia më e madhe ekonomike në botë. Tregtia midis SHBA-së dhe BE-së gjeneron rreth 15 milionë vendepune në dy anët e Atlantikut. Midis 2000 dhe 2010, Shtetet e Bashkuara kanë investuar në Holandë nëntë herë më shumë sesa kanë investuar në Kinë. Investimet e SHBA-ve në Indi janë të barabarta, në të njëjtën periudhë, vetëm me 60% të totalit të investuar në Norvegji. Shtetet e Bashkuara bashkëpunon me vendet e Europës, nëpërmjet NATO dhe BE-së, për të përmbushur sfidat e nga Afganistani, Irani,Libia dhe Kosova, dhe çështje ndërkombëtare si pirateria apo/dhe terrorizmi. Në të njëjtën kohë, kërcënimet në Europë janë të vërteta. Përveç krizës ekonomike, kufijtë e Bashkimit Europian janë me zonat e nxehta të Lindjes së Mesme, dhe me një Rusi autoritare e vendosur për të rivendosur sferat e tyre të influencës, me një diktaturë në Bjellorusi dhe një numër konfliktesh të ngrira etnike, që nuk zgjidhen asnjëherë, në Ballkan . Me një partner të një rëndësie të tillë, dhe me interesa kaq të mëdha në lojë, ju mund të imagjinoni presidentin Obama të shqiptoi për marrëdhëniet mes SHBA-ve dhe Evropë: “Si President, unë mora një vendim të qëllimshëm dhe strategjik: Shtetet e Bashkuara do të luajnë një rol më të madh, dhe afat-gjatë, në formësimin e këtij rajoni dhe të ardhmen e saj, në bashkëpunim të ngushtë me aleatët dhe miqtë tanë. Qëllimi ynë është siguria, që është themeli i paqes dhe prosperitetit. Ne mbështesim një rend ndërkombëtar në të cilin respektohen të drejtat dhe përgjegjësitë e të gjitha kombet dhe të gjithë popujve. Ku garantohet respektimi i ligjeve dhe i standardeve ndërkombëtare. Ku nuk pengohet tregtia dhe lundrimi i lirë. Në të cilin, fuqitë e reja, do të kontribuojnë në sigurinë rajonale, dhe ku mosmarrëveshjet do zgjidhen në mënyrë paqësore. Tani, duke planifikuar veprimet dhe shpenzimet e ardhshme, ne synojmë që të ndajë burimet e nevojshme për të ruajtur një prani të fortë ushtarake në këtë rajon. Ne do të ruajmë aftësinë unike për të projektuar fuqinë dhe forcën tonë, për të vepruar si një pengesë kundër atyre që kundërshtojnë paqen. Ne do të vazhdojmë me angazhimet tona, duke vazhduar të respektojmë traktatet që na lidhin me aleatët tanë. Kjo do të forcojë aftësinë tonë për të plotësuar nevojat e shkullit XXI-të.Në planin afat të gjatë, interesat tona kërkojnë një prani të vazhdueshme në rajon. Shtetet e Bashkuara janë këtu dhe do të mbetet këtu”. Kjo strategji dhe kjo pamje mbresëlënëse, megjithatë, nuk ishte e drejtuar nga Europa, por nga Azia. Kur çdo gjë që ju shihni në Europë janë dobësitë e saj, dhe nuk është e çuditshme që Shtetet e Bashkuara flasin për një "pikë kthese" në drejtim të Azisë, dhe një rënie korresponduese të pranisë së saj në Europë. Janë këtu sfidat më të mëdha, si për SHBA-të ashtu dhe për Europën. Azia është i re dhe po rritet, por Europa është gjithmonë e madhe, dhe e rëndësishme. Në vend të, " të kthejë kokën " Shtetet e Bashkuara duhet të zhvillojnë një strategji gjithëpërfshirëse që integron vëmendjen edhe për Europën dhe për Azinë, si dhe pjesët e tjera të globit. Në Azi, Shtetet e Bashkuara ka një projekt ambicioz, që synon të rrisë praninë e saj ushtarake, dhe për të rritur ndërveprimin me aleatët dhe partnerët, dhe duke shmangur mundësinë e agresionit, por gjithashtu ka për qëllim të përshpejtojë ndërtimin e një zone të Trans-Paqësore të tregtisë së jashtme , duke mbështetur një rendit ekonomik ndërkombëtar të llojit liberal. Ky përcakton saktësisht llojin e qasjes që Shtetet e Bashkuara duhet të ketë me Europën - një platformë e konvergjencës për të punuar së bashku me aleatët, duke kundërshtuar kërcënimet dhe për të nxitur proceset e paqes, duke nxitur prosperitetin dhe vlerat e përbashkëta. Ne duhet të punojmë shumë për të krijuar një zonë të përbashkët të tregtisë, në të dy anët e Atlantikut. Megjithatë, jo-funksionaliteti i Europës, i kombinuar me ankesën pothuajse magnetike të ritmeve të rritjes në vendet aziatike, kanë ftohur të dyja anët e Atlantikut. Është tepër vonë për të adresuar këto probleme në Uashington, në takimin mes Presidentit Obama dhe përfaqësuesve europianë, Van Rompuy, Barroso dhe Ashton. Por nuk është tepër vonë që Presidenti i Shteteve të Bashkuara, së bashku me udhëheqësit europianë, si Merkel, Sarkozi, Cameron, dhe me krerët e institucioneve të BE-së - mund të fillojë për të shkruar një strategji dhe një vizion ambicioz për të ardhmen.

*Autori është ish-Ambasadori i SHBA-ve në NATO, aktualisht Drejtor i Qendrës për Studime Trans-Atlantike të Universitetit “John Hopkins”

KOMENTE