O. Manjani - Ndryshon mënyra llogaritjes së tatimit mbi fitimin për bizneset. Njëkohësisht do të ndryshojnë edhe mënyra e deklarimit. Projektligji ka mbërritur në kuvend dhe parashikon që personi juridik duhet të deklarojë dhe të paguajë për llogari të administratës tatimore tatimin mbi dividendin e pagueshëm jo më vonë se data 20 gusht e vitit kur bëhet miratimi i rezultateve. Me propozimet e paraqitura në projektligj është reflektuar nevoja e ndryshimeve me qëllim që t’i hapet rrugë ligjore implementimit të sistemit të ri informatik të Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve në përshtatje me praktikat më të mira të njohura gjërësisht, shkruan "Shekulli". Në kuadrin e realizimit të projektit për implementimin e sistemit të ri informatik të tatimeve, janë të nevojshme disa ndryshime proceduriale dhe teknike, me qëllim lehtësimin e procedurave për tatimpaguesit, në kuadër të sistemit të ri të taksimit dhe lehtësive që ky sistem parashikon të ofrojë.
Propozimet
Propozimet e paraqitura kanë të bëjnë me dy ndryshime të rëndësishme në sistemin fiskal: mënyrën e llogaritjes së kësteve të tatimfitimit dhe momentin e pagesës së dividendit. Në nenin 1, të projektligjit, propozohet ndryshimi i formulës aktuale të llogaritjes së kësteve të parapagimeve të tatimit mbi fitimin gjatë vitit vijues tatimor. Sipas ligjit aktual, këstet e parapagimeve për çdonjërin nga muajt janar, shkurt, mars e prill, të periudhës vijuese tatimore, llogariten duke marrë parasysh shumën e tatimit mbi fitimin për periudhën tatimore të dy viteve më parë pjesëtuar me 12. Kurse për çdonjërin nga 8 muajt e tjerë të periudhës vijuese tatimore këto këste llogariten duke marrë parasysh shumën e tatimit mbi fitimin për periudhën paraardhëse tatimore, pakësuar me pagesat e bëra nga janari deri në prill të periudhës vijuese tatimore, pjesëtuar me 8. Kjo mënyrë llogaritjeje që niset nga pagesat e 4-mujorit dhe jo nga detyrimet e këtij 4-mujori, ka krijuar probleme për tatimpaguesit, pasi në këtë rast ato rezultojnë me detyrime të papaguara dhe pengohen në marrjen e vërtetimeve të nevojshme gjatë aktivitetit të tyre. Nga ana tjetër, kjo mënyrë llogaritjeje e kësteve të parapagimeve nuk tregon ngarkesën reale të kësteve të parapagimeve të tatimfitimit vjetor, pasi shpërndarja e mospagesave të 4-mujorit në 8-mujorin pasardhës krijon dublim të ngarkesës së kësteve.
Formula e propozuar në këtë projektligj për llogaritjen e kësteve të parapagimeve të tatimit mbi fitimin merr parasysh tatimin mbi fitimin e realizuar në vitin e fundit fiskal. Të gjithë tatimpaguesit dorëzojnë pasqyrat financiare brenda datës 31 mars të çdo viti, pranë administratës tatimore. Duke pjesëtuar me 12 shumën e tatimit mbi fitimin të realizuar gjatë vitit të fundit fiskal (në bazë të pasqyrave financiare), përcaktohet kësti mujor i parapagimeve, i cili do të ngarkojë secilin muaj të periudhës prill - dhjetor të vitit vijues dhe periudhën janar-mars të vitit të ardhshëm. Në këtë mënyrë, formula e mësipërme thjeshtohet dukshëm dhe bëhet më e zbatueshme, gjë që përbën lehtësi, si për vetë tatimpaguesit, ashtu dhe për administratën tatimore. Për llogaritjen e kësteve të parapagimeve do të merret për bazë, pra, vetëm tatimi mbi fitimin i një viti më parë, duke bërë kështu që si burim informacioni për llogaritjen e kësteve të parapagimeve të jetë vetëm një dhe jo dy rezultate financiare (pasqyra financiare) të tatimpaguesit, të cilat shpesh mungojnë. Me ndryshimin e pikës 1, të nenit 30, të bërë kohë më parë, pika 7 e këtij neni është bërë e panevojshme dhe për këtë arsye është propozuar të shfuqizohet. Në kushtet kur mundësia e tatimpaguesit për të paguar këstet e paradhënieve, sipas zgjedhjes së tij, mbi baza mujore apo tremujore, do të ishte e panevojshme, shprehja se parapagimet mujore të cilat janë më të vogla se 10 000 lekë, mund të akumulohen për çdo 3-mujor dhe të paguhen deri në datën 15 të muajit që ndjek 3-mujorin. Në nenin 2, të projektligjit, propozohet trajtimi i dividendit si çdo e ardhur tjetër për të cilën duhet të mbahet tatim në burim. Ligji aktual i tatimit mbi të ardhurat ka përcaktuar datën 31 korrik si datë të deklarimit dhe të pagesës së tatimit në burim mbi dividendin. Kontretisht, pika 3, e nenit 33/1, përcakton se personi juridik duhet të derdhë për llogari të organit tatimor tatimin mbi dividendin e pagueshëm jo më vonë se data 31 korrik e vitit kur bëhet miratimi i rezultateve, pavarësisht nëse është bërë ose jo shpërndarja e dividendit. Sipas pikës 2, të nenit 33/1, po brenda datës 31 korrik duhet dorëzuar vendimi i organeve përgjegjëse. Për shkak të sistemit të ri është e domosdoshme që tatimi mbi dividendin të trajtohet (të deklarohet dhe të paguhet) si çdo tatim tjetër i mbajtur në burim, por aktualisht kjo është e pamundur për shkak të ligjit i cili për dividendin ka përcaktuar si më sipër. Propozimi për ndryshimin e paraqitur në këtë projektligj vjen si domosdoshmëri e implementimit të sistemit të ri të IT, ku sigurisht duhet të përfshihet edhe trajtimi i dividendit si çdo e ardhur tjetër për të cilën mbahet tatim në burim. Personi juridik duhet të deklarojë dhe të paguajë për llogari të administratës tatimore tatimin mbi dividendin e pagueshëm jo më vonë se data 20 gusht e vitit kur bëhet miratimi i rezultateve, pavarësisht nëse është bërë ose jo shpërndarja e dividendit.
